Publikacja przewodnika dotyczącego BREXIT - kontrole graniczne pomiędzy UE a Wielką Brytanią

Publikacja przewodnika dotyczącego Brexitu – kontrole graniczne pomiędzy UE a Wielką Brytanią

W lipcu 2020 r. rząd Wielkiej Brytanii opublikował 206-stronicowy przewodnik dotyczący kontroli granicznych pomiędzy UK a Unią Europejską („The Border with the European Union Importing and Exporting Goods, Border and Protocol Delivery Group”). Do końca roku zostaną wdrożone pełne narzędzia kontroli granicznych. Od stycznia 2021 r. Wielka Brytania stanie się bowiem, z perspektywy Unii Europejskiej, tzw. państwem trzecim.  

Nowe przepisy dotkną wszystkich eksportowanych produktów, jednak jedną z ważniejszych kategorii produktów, dla których wprowadzone zostaną nowe, dodatkowe wymagania są produkty pochodzenia zwierzęcego, ryby, żywe zwierzęta oraz rośliny i produkty roślinne, w tym żywność i suplementy diety. Produkty te będą podlegać granicznym kontrolom sanitarnym i fitosanitarnym. Poziom wymagań prawnych związanych z importem wskazanych produktów do UK będzie wzrastał wraz z upływem kolejnych okresów przejściowych.

Dodatkowe wymogi dotyczące kontroli sanitarnych i fitosanitarnych na granicy z Wielką Brytanią

Wśród podstawowych wymogów dotyczących kontroli sanitarnych i fitosanitarnych pojawiają się:

1. prenotyfikacje importu;
2. posiadanie świadectw zdrowia;
3. kontrola dokumentacji, tożsamości lub fizyczna;
4. konieczność dokonywania importu w wyznaczonych punktach granicznej kontroli.

Wskazane wymogi będą wprowadzane w trzech etapach: od 1 stycznia 2021 r., od 1 kwietnia 2021 r. oraz od 1 lipca 2021 r.

Butelkowana naturalna woda mineralna może być dodatkowo sprawdzana na zgodność właściwymi wymogami prawa brytyjskiego.

Etapy wprowadzania wymogów kontroli sanitarnych i fitosanitarnych na granicy z Wielką Brytanią

Pierwszy etap 

Od 1 stycznia 2021 r. wprowadzone zostaną nowe wymogi dla firm importujących do Wielkiej Brytanii wszelkie towary, w tym żywności, suplementów diety i pasz, np. 

• przeprowadzanie kontroli fizycznych wszystkich żywych zwierząt i roślin wysokiego ryzyka w miejscu przeznaczenia;
• wymóg wcześniejszego zgłoszenia niektórych przewozów;
• nowe wymogi dla firm eksportujących, np. posiadanie deklaracji eksportowych i brytyjskich deklaracji bezpieczeństwa i ochrony;
• wprowadzenie usługi ruchu towarowego (GVMS) dla przewozów tranzytowych;
• wymóg prowadzenia ewidencji towarów importowanych;
• wymóg dokonania weryfikacji rozliczania podatku VAT od importowanych towarów;
• wymóg dokonania standardowych zgłoszeń celnych w przypadku towarów kontrolowanych i akcyzowych, np. alkoholi i wyrobów tytoniowych a dla pozostałych towarów – w terminie 6 miesięcy.

Rodzaj wymogów oraz sposobu kontroli uzależniony będzie od rodzaju produktów. Wymóg posiadania świadectwa zdrowia oraz prenotyfikacji importu będzie dotyczył produktów znajdujących się na zamkniętej liście (w przypadku produktów roślinnych). Planowane jest umieszczenie na niej m.in. niektórych popularnych owoców, niektórych warzyw liściastych, niemrożonych, ziemniaków z wybranych krajów. 

Eksporter będzie zobowiązany do uzyskania świadectwa zdrowia od właściwych władz kraju unijnego. Powyższe powinno zostać spełnione przed wysyłką towarów. W przypadku produktów roślinnych importerzy zobowiązani zostaną do złożenia notyfikacji co najmniej 4 godziny przed planowanym przywozem towarów w przypadku transportu lotniczego albo przynajmniej jeden dzień roboczy przed przywozem, w przypadku pozostałych środków transportu. Kontrole fizyczne będą przeprowadzane w miejscu przeznaczenia albo innym zatwierdzonym miejscu.

Drugi etap 

Od 1 kwietnia 2021 r. wejdzie w życie wymóg:

• uprzedniego zgłoszenia i odpowiedniej dokumentacji w zakresie zdrowia wszystkich produktów pochodzenia zwierzęcego (POAO) - mięso, miód, mleko lub produkty jajeczne - oraz wszystkich roślin i produktów roślinnych;
• nowy wymóg dotyczący posiadania eksportowego świadectwa zdrowia;
• obowiązek prenotyfikacji w systemie IPAFFS;
• kontrole fizyczne nadal prowadzone w miejscu przeznaczenia do lipca 2021 r.

Trzeci etap

Od 1 lipca 2021 r wejdzie w życie wymóg:

• posiadania pełnych deklaracji dotyczących bezpieczeństwa i ochrony; w przypadku towarów podlegających kontrolom sanitarnym i fitosanitarnym – wymóg przedstawienia deklaracji na przejściach granicznych;
• wzrost kontroli fizycznych i pobierania próbek przewożonych towarów;
• kontroli zwierząt, roślin i ich produktów w punktach kontroli granicznej Wielkiej Brytanii, a nie w miejscu przeznaczenia;
• wwozu niektórych towarów będzie możliwy tylko poprzez wybrane, dedykowane punkty kontroli granicznej;
• dokonania pełnych zgłoszeń celnych w punkcie importu i zapłata za odpowiednie taryfy w przypadku przewozu wszystkich towarów;
• usługi ruchu towarowego (GVMS) dla wszystkich operacji importowych, eksportowych i tranzytowych w punktach granicznych, które zdecydują się go wprowadzić.

W związku z planowanym wprowadzeniem nowych wymogów, przedsiębiorcy, którzy wiążą swoją działalność z eksportem lub importem towarów na teren Wielkiej Brytanii powinni wcześniej zaplanować dostosowanie swoich procesów wewnętrznych do nowych wymogów, uwzględnić nowe kryteria kontroli, przygotować wymaganą dokumentację, wprowadzić stosowne ustalenia z kontrahentami, w tym wprowadzić zabezpieczenia umowne oraz przeszkolić swoich pracowników do czasu wprowadzenia pierwszego etapu zmian.