Share
W sytuacji gdy podatnik zasiedli budynek dla własnych potrzeb, sprzedając go później winien skorzystać ze zwolnienia z VAT – tak wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE„) w sprawie w sprawie C-308/16 Kozuba Premium Selection. Oznacza to, że pierwsze zasiedlenie zostało zdefiniowane w ustawie o VAT w sposób sprzeczny z Dyrektywą 2006/112/WE.
Określenie, czy do dostawy nieruchomości będzie miało zastosowanie zwolnienie z opodatkowania VAT, czy też nie, sprawiało podatnikom, jak i organom podatkowym duże problemy. W jednej ze spraw zawisłych przed Naczelnym Sądem Administracyjnym skład orzekający zwrócił się więc do TSUE z pytaniem prejudycjalnym (postanowienie z dnia 23 lutego 2016 r. sygn. I FSK 1573/14).NSA zadał pytanie:
Czy art. 135 ust. 1 lit. j) dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE 2006r. Nr L 347, s. 1) należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się krajowemu uregulowaniu, zgodnie z którym zwolniona od VAT jest dostawa budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy: a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata w zakresie, w jakim art. 2 pkt 14 u.p.t.u. definiuje, że pierwszym zasiedleniem jest oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich: a) wybudowaniu lub b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej;
Pytanie w pełni zasadne, gdyż przez lata organy podatkowe, kierując się brzmieniem przepisów ustawy o VAT wymagały, aby dla pierwszego zasiedlenia budynku zawsze doszło do czynności opodatkowanej. Aktualnie praktyka organów podatkowych takie wymaganie stawia dla zaistnienia pierwszego zasiedlenia w odniesieniu do budynków po ich ulepszeniu.
TSUE w wyroku z dnia 16 listopada 2017 r. przyznał rację spółce Kozuba uznając, że pierwsze zasiedlenie nie musi być związane z czynnością opodatkowaną, gdyż takie stanowisko nie znajduje oparcia w treści przepisów Dyrektywy 2006/112/WE.TSUE wyjaśnił w szczególności, że
Wynika stąd, że państwa członkowskie nie są w szczególności upoważnione do uzależnienia zwolnienia z VAT w zakresie dostaw budynków następujących po ich pierwszym zasiedleniu od warunku, który nie został przewidziany w dyrektywie VAT, a zgodnie z którym takie pierwsze zasiedlenie ma nastąpić w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu.
Warto zauważyć, że orzeczenie TSUE ma znaczenie nie tylko do przyszłych transakcji, ale może być podstawą do wznowienia postępowania zakończonego prawomocną decyzją.
Jan Czerwiński
Radca Prawny, Partner
jan.czerwinski@dzp.pl
