Przełomowy wyrok NSA dla branży wykonawczej budownictwa elektroenergetycznego - wyroki z 28 lipca 2020 r.

Eksperci z Praktyki Podatkowej DZP z powodzeniem reprezentowali klienta z branży budownictwa elektroenergetycznego w dwóch sporach interpretacyjnych z Dyrektorem Krajowej Informacji Skarbowej (KIS).

W interpretacjach indywidualnych KIS zakwestionował prawo klienta do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych na podstawie kompleksowej umowy inwestycyjnej zawartej z inwestorem publicznym zajmującym się budową infrastruktury energetycznej.

W sprawie chodziło o to, że klient (wykonawca) na podstawie umowy zobowiązywał się do budowy linii energetycznej, w zamian za co otrzymywał ryczałtowe wynagrodzenie uwzględniające kompletny zakres wszelkich czynności niezbędnych dla realizacji inwestycji, w tym w szczególności związane z formalno-prawnym przygotowaniem inwestycji. Umowa była zawierana w trybie ustawy o zamówieniach publicznych. Umowa przewidywała, że klient dokona wszelkich czynności, które są niezbędne do kompleksowej realizacji umowy, w tym poniesie wydatki związane z przygotowaniem formalno-prawnym inwestycji wynikające m.in. z decyzji administracyjnych, wyroków, umów z właścicielami nieruchomości itp., których nie był adresatem, ani stroną. Poniesienie wydatków było elementem kompleksowego zobowiązania kontraktowego. W ocenie KIS oraz WSA w Olsztynie wydatki nie mogły stanowić kosztów uzyskania przychodów klienta, z uwagi na to, że dotyczyły inwestora, a nie klienta, a ponadto, w części dotyczącej wydatków wynikających ze stosunków administracyjnych, nie powinny być w ogóle przedmiotem uzgodnień kontraktowych pomiędzy stronami.  

NSA wyrokami z dnia 28 lipca 2020 r. sygn. akt II FSK 1420/18 oraz II FSK 3266/19 uchylił rozstrzygnięcia WSA oraz zaskarżone interpretacje. Orzeczenia mają charakter przełomowy, ponieważ sąd poddał krytyce formalistyczne spojrzenie organu podatkowego na przepis o kosztach nieuwzględniające realiów działalności gospodarczej, w szczególności takiej, która jak w tej sprawie, jest prowadzona w ramach zamówień publicznych.
Sąd podkreślił, że przepis art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy interpretować z uwzględnieniem zasady swobody działalności gospodarczej, której nie można pomijać dokonując oceny rozwiązań gospodarczych stosowanych przez podatników.    

Dzisiejsze wyroki mają niezwykle istotne znaczenie nie tylko dla naszego klienta, ale dla całej branży wykonawstwa elektroenergetycznego, która zawierała analogiczne lub podobne umowy na realizację inwestycji, w ramach których istniał obowiązek ponoszenia wydatków wynikających z decyzji administracyjnych, wyroków, umów których stroną był inwestor/zamawiający. Podkreślić należy, że wyroki NSA są szczególnie istotne, bowiem sąd nie zgodził się z kształtującą się wcześniej odmienną linią interpretacyjną w analogicznych sprawach. Skład orzekający w sprawach klienta nie podzielił stanowiska zaprezentowanego przykładowo w wyroku NSA z dnia 6 kwietnia 2017 r., sygn. II FSK 3661/16, w którym m.in. uznano, że brak jest związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem wydatków a uzyskaniem przychodów.

Z ramienia DZP klientowi doradzali Artur Nowak, Partner współzarządzający Praktyką Podatkową, oraz Przemysław Kirylak, Senior Tax Consultant.