Po pierwsze nie szkodzić

Braku kompleksowej ustawy, dotyczącej wyłącznie zagadnień współpracy franczyzowej, nie należy mylić z brakiem uregulowania franczyzy. Ramy funkcjonowania franczyzy w Polsce są dzisiaj uregulowane wieloma przepisami. Teza o „braku regulacji franczyzy" nie służy rzetelnej diagnozie obecnej sytuacji na rynku. A bez rzetelnej diagnozy nie ma dobrej legislacji.

Od wielu miesięcy toczymy w Polsce dyskusję na temat uregulowania franczyzy. Nie jest to dyskusja nowa. Na jej ślady natykamy się w literaturze prawniczej, gdzie od wielu lat cywiliści zastanawiają się nad celowością tzw. kodyfikacji franczyzy. Dyskusja ta przestała być jednak wyłączną domeną prawników. Dzisiaj odbywa się ona przy aktywnym udziale przedstawicieli rynku, franczyzobiorców i franczyzodawców, przy wsparciu ekspertów, naukowców i praktyków. Niewątpliwie służy to jej jakości. Co tej jakości nie służy? Mylące uproszczenie, wokół którego wydaje się osnuta duża część dzisiejszej debaty: teza, że franczyza jest w Polsce nieuregulowana.

Franczyza jest bowiem uregulowana wieloma przepisami prawa. Od regulacji z zakresu prawa cywilnego, przez regulacje antymonopolowe, aż po regulacje sektorowe (np. obowiązujące w branży finansowej, pocztowej, paliwowej czy aptecznej). O czym więc moglibyśmy dziś dyskutować? O tym, jakie instrumenty prawne są obecnie dostępne i jak lepiej z nich korzystać. O tym, czy obowiązujące przepisy są skutecznie egzekwowane, a jeśli nie - to dlaczego. O tym, jaki jest poziom świadomości prawnej i biznesowej wśród najmniejszych uczestników rynku, mikro- i małych przedsiębiorców - i jak najlepiej go wspierać. O tym, jaki charakter mają zgłaszane w dyskusji problemy - czy mają wymiar jednostkowy, czy systemowy - i jak ewoluowały w czasie. O tym, czy problemom tym da się zaradzić przy wykorzystaniu istniejących rozwiązań. A także o tym, jaka nauka płynie z doświadczeń regulacyjnych innych krajów, zwłaszcza państw UE.

---

Cały artykuł autorstwa Anny Hlebickiej-Józefowicz, szefowej zespołu doradztwa regulacyjnego i legislacji jest dostępny na łamach miesięcznika Własny Biznes FRANCHISING (nr 06 [204] czerwiec 2022).