Status gmin jako podatników VAT

Na początku obowiązywania znowelizowanych przepisów Ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (DzU z 2012 r. poz. 391 i 951 – u.c.p.g.).) powszechnie przyjmowano, że ponoszona przez mieszkańców na rzecz gmin opłata za gospodarowanie odpadami („opłata śmieciowa”) będzie stanowić formę świadczenia o charakterze publicznoprawnym, a gmina pobierająca tę opłatę i organizująca system gospodarowania odpadami nie będzie występowała w tym zakresie w roli podatnika VAT.

Do takich wniosków mogły prowadzić niektóre przepisy ww. ustawy, przewidujące możliwość wymierzenia „opłaty śmieciowej” w drodze decyzji administracyjnej, nakazujące stosowanie do opłaty przepisów Ordynacji podatkowej. Dwie różne sprawy Z powyższych względów wiele zamieszania i niepokoju wywołały interpretacje podatkowe, wydane w kwietniu i czerwcu br. przez dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach. Wynika z nich, że w nowym systemie gospodarki odpadami gminie organizującej system odbioru odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości będzie przysługiwał status podatnika VAT. Tym samym „opłata śmieciowa” – zdaniem organu podatkowego – będzie stanowiła wynagrodzenie za swoistą usługę, świadczoną przez gminę na rzecz mieszkańców (por. interpretacje indywidualne Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 13 czerwca 2012 r. nr IBPP1/443-293/12/LSz oraz z 23 kwietnia 2012 r. nr IBPP2/443-1378 /11/ICz). Zdaniem dyrektora katowickiej Izby, wykonywane przez gminę czynności w zakresie organizacji odbioru odpadów skorzystają ze zwolnienia z VAT na podstawie §13 ust. 1 pkt 12 Rozporządzenia Ministra Finansów z 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (DzU nr 73, poz. 392), jako czynności związane z realizacją zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego. Jednak zwolnienie z podatku VAT jest zupełnie czymś innym niż wyłączenie danych czynności z zakresu tego podatku. O praktycznych skutkach dla gmin powyższej klasyfikacji „opłaty śmieciowej” będzie mowa w dalszej części artykułu. W pierwszej kolejności warto się zastanowić nad prawidłowością stanowiska przyjętego przez organ podatkowy, które wydaje się być co najmniej kontrowersyjne…

Źródło: Przegląd Komunalny, 11/2012
Całość artykułu dostępna w załączonym pliku PDF