Share
Przed kilkoma dniami Centralne Biuro Antykorupcyjne opublikowało na swej stronie coroczną informację o wynikach swojej działalności. Z opublikowanej informacji oraz omawianych przez nas w poprzednich wpisach raportów – Indeksu Percepcji Korupcji oraz Mapy Korupcji wyłania się obraz najbardziej narażonych na nadużycia obszarów naszej gospodarki.
Korupcja w Polsce
W 2016 r. działania antykorupcyjne ukierunkowano na operacje związane z ekonomicznym interesem państwa, skupiając się na obszarach informatyzacji administracji publicznej, dystrybucji funduszy pomocowych i rozporządzania mieniem Skarbu Państwa. Ich efektem było ujawnienie szkody w mieniu Skarbu Państwa w wysokości ponad 243 mln zł, stwierdzono również narażenie na powstanie szkody w wysokości 340 mln zł. Jednocześnie przedstawiono sumę ujawnionych korzyści majątkowych, związanych z przestępstwem korupcji – to co najmniej 25 mln zł. Za najbardziej istotne uznano działania dotyczące kontroli procesu informatyzacji ZUS i NFZ, która uchroniła te podmioty przez stratami w wysokości 420 mln. Kolejnym bardzo ważnym, a zarazem gorącym politycznie i medialnie, obszarem naruszeń była reprywatyzacja nieruchomości warszawskich. Śledztwa i czynności w tej sprawie jeszcze się nie zakończyły, ale już postawiono wiele zarzutów dotyczących w szczególności czerpania korzyści z obrotu roszczeniami do nieruchomości przez urzędników Biura Gospodarki Urzędu m.st. Warszawy oraz bezprawnego reaktywowania przedwojennych spółek w celu osiągania korzyści ze zwrotu należących do nich w przeszłości nieruchomości. Równolegle dokonywana była kontrola urzędów marszałkowskich w zakresie wsparcia finansowego udzielanego w ramach wybranych programów operacyjnych na lata 2007-2013 w szczególności tych, w których udzielającym wsparcia i beneficjentem było województwo. Uważnie przyjrzano się również umowom na usługi doradcze, prawne, ubezpieczeniowe i w zakresie bezpieczeństwa zawierane przez wybrane spółki Skarbu Państwa w latach 2015-2016. Oba wymienione projekty jeszcze się nie zakończyły, a o ich efektach będziemy się zapewne dowiadywali w kolejnych miesiącach.
Najważniejsze liczby
Z informacji za rok 2016 możemy również dowiedzieć się w jakich obszarach tematycznych wszczęto najwięcej postępowań. W zestawieniu tym pierwszą pozycję zajmuje administracja samorządowa (87 postępowań przygotowawczych), za nią są administracja rządowa (31) i wymiar sprawiedliwości (21). Najczęstszą podstawą wszczęcia postępowania przygotowawczego jest wyłączenie z innego postępowania (78), ale już na drugim miejscu znajduje się pisemne zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa (67), dalej są materiały uzyskane w wyniku czynności operacyjno-rozpoznawczych, czwartą zaś pozycję zajmuje ustne zawiadomieniem o przestępstwie (39). Rozpatrywane łącznie doniesienia osób trzecich były więc głównym impulsem dla podejmowania działań śledczych. Wobec podejrzanych, podobnie jak w latach poprzednich, najczęściej stosowano poręczenie majątkowe i dozór Policji. Równolegle przeprowadzono 527 analiz oświadczeń majątkowych – dotyczyły one przede wszystkim kierowników i pracowników urzędów państwowych oraz 406 analiz decyzji gospodarczych – dotyczących głównie zamówień publicznych.
Rok 2016 a lata poprzednie
Porównując tegoroczną informację z raportami dotyczącymi lat ubiegłych można zauważyć pewną zmianę w zakresie prowadzonych postępowań przygotowawczych. Kontrola organów państwowych zajęła, pod względem ilościowym, miejsce postępowań prowadzonych w sektorze gospodarczym, czy w obszarze służby zdrowia i farmacji. Być może to właśnie przesunięcie zaowocowało ujawnieniem szkody w mieniu Skarbu Państwa w wysokości ponad dwukrotnie wyższej niż w latach 2015 i 2014. Łącznie w 2016 r 479 podejrzanym postawiono 1275 zarzutów, co stanowi niewielki spadek w porównaniu do lat poprzednich. Gdy jednak wziąć pod uwagę dane pochodzące z Mapy Korupcji mamy do czynienia ze zdecydowanym spadkiem zarejestrowanych przestępstw korupcyjnych. Obserwacja taka jest zgodna z naszą, rosnącą powoli pozycją w Indeksie Percepcji Korupcji, w którym znajdujemy się o jedno oczko wyżej w stosunku do 2015 roku i o dwa – w stosunku do roku 2014.
Artykuł przygotowano na podstawie Informacji o wynikach działalności Centralnego Biura Antykorupcyjnego w 2016 roku.
