Share
Czym jest zakłócanie przetargu publicznego?
Zgodnie z art. 305 kodeksu karnego, zakłócanie przetargu publicznego może polegać na różnego rodzaju czynnościach – takich jak utrudnianie, udaremnianie, udzielanie lub zatajanie istotnych informacji lub na wchodzeniu w porozumienia z osobami trzecimi. Dla wypełnienia znamion tego przestępstwa nie jest konieczne spowodowanie szkody – już samo działanie w celu jej spowodowania stanowi zagrożenie dla chronionych przez ten przepis dóbr prawnych.
Ochrona instytucji jaką jest przetarg publiczny ma istotne znaczenie właśnie ze względu na chronione przez nią dobra. Naruszanie tej instytucji wiąże się z bezpośrednim naruszaniem prawa konkurencji, ponieważ wcześniejsze przygotowanie przetargu uniemożliwia jego uczciwy przebieg i zapewnienie fxcm transparentności wyboru podmiotów stających do przetargu. Ponadto, zakłócenie przetargu publicznego może spowodować również straty finansowe dla podmiotu, na rzecz którego przetarg został rozpisany. Ze względu na np. zawarcie porozumienia z osobami trzecimi, w przetargu może zostać wybrana niekorzystna oferta.
Popełnienie takiego przestępstwa zagrożone jest karą pozbawienia wolności do lat 3.
Rejestracja korupcji
W corocznym raporcie przygotowywanym przez Centralne Biuro Antykorupcyjne przedstawione są dane dotyczące zarejestrowanych przypadków korupcji w Polsce, w tym także dotyczące przestępstwa udaremniania przetargu.
W 2015 r. zarejestrowano łącznie 243 przestępstwa z omawianego art. 305 kodeksu karnego, z czego zdecydowana większość (216) przez Policję, 18 przez Centralne Biuro Antykorupcyjne, a 6 przez prokuraturę. Pozostałe trzy zostały zarejestrowane przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służbę Graniczną oraz organy celne.
W porównaniu do danych z poprzedniej Mapy korupcji nastąpił spadek ilości zarejestrowanych przestępstw zakłócenia przetargu publicznego (286 przestępstw w 2014 roku).
Również w roku 2015 roku CBA wykryło mniejszą liczbę takich naruszeń niż wcześniej (47 przestępstw w 2014). Natomiast żadna ze służb wymienionych w danych dot. 2015 r. (ABW, SG, organy celne) nie wykryła żadnego przestępstwa tego typu w 2014.
Czy liczba przestępstw spadnie?
Wykrywalność przestępstw zależy m.in. od skuteczności organów ściągania oraz posiadanych narzędzi i uprawnień.
Służby mają szereg możliwości prowadzenia czynności zmierzających do wykrycia tych przestępstw. Przykładem są tu wyjątkowe – w stosunku do innych służb – uprawnienia CBA w zakresie możliwości prowadzenia czynności kontrolnych dot. procedur podejmowania i realizacji decyzji w przedmiocie udzielania zamówień publicznych.
W tym roku zwiększony został zakres uprawnień Centralnego Biura Antykorupcyjnego dotyczący możliwości prowadzenia działań operacyjnych – kontroli operacyjnej. Nowelizacją z 15 stycznia br. w ustawie o CBA rozszerzony został o ww. art. 305 k.k. katalog przestępstw, w przypadku których biuro może stosować, w celu rozpoznania i wykrywania przestępstw (przy spełnieniu określonych prawem procedur), niejawne metody i środki techniki operacyjnej (m.in. kontrolę rozmów telefonicznych i korespondencji, w tym także elektronicznej oraz podgląd obrazu).
Ponadto uprawnienie CBA w zakresie artykułu 305 k.k. zostało rozszerzone o możliwość stosowania przy tym przestępstwie, innego środka operacyjnego tzw. kontrolowanego przyjęcia lub wręczenia korzyści majątkowej.
Środek ten służy sprawdzeniu uzyskanych wcześniej wiarygodnych informacji o przestępstwie oraz ustaleniu jego sprawców. Polega on – przy spełnieniu pewnych warunków i procedur – na wręczeniu (bądź przyjęciu) przez funkcjonariusza CBA korzyści majątkowej potencjalnemu sprawcy. W tym wypadku sprawcy przestępstwa zakłócenia przetargu publicznego.
W kolejnych latach interesujące może więc być porównanie, jak wprowadzone zwiększone uprawnienia wpływają na wykrywalność przestępstwa zakłócania przetargu publicznego i czy przełożą się one na ujawnienie ich sprawców.
