Jak postępują prace nad wdrożeniem unijnej Dyrektywy o ochronie sygnalistów?

Nawiązując do wcześniejszych wpisów, które ukazały się na naszym blogu 5 sierpnia i 22 września 2020 r., w oparciu o EU Whistleblowing Meter, chcemy zaprezentować najnowsze informacje o postępach prac nad wdrożeniem Dyrektywy o ochronie sygnalistów w państwach członkowskich.

Na chwilę obecną pozostało niewiele ponad 9 miesięcy na transpozycję Dyrektywy o ochronie sygnalistów – prace wdrożeniowe trwają w 21 krajach, w 6 nie podjęto jeszcze kroków w celu implementacji.

Czeski rząd zatwierdził projekt ustawy, który odzwierciedla jego zdaniem założenia Dyrektywy. Proponowane zapisy przyjęte zostały jednak z pewnym niepokojem przez społeczeństwo obywatelskie. Wątpliwości wzbudza szczególnie powierzenie nadzoru nad systemem sygnalizacji i odpowiedzialności za ochronę sygnalistów Ministerstwu Sprawiedliwości, zachodzą bowiem uzasadnione obawy, że jego funkcjonariusze nie będą w wykonywaniu swoich obowiązków wystarczająco niezależni.

W Danii rozpoczęto konsultacje publiczne projektu ustawy. Do współpracy zaproszono organizacje, których dotkną zmiany prawne – mają one czas na przedstawienie swoich opinii do 24 marca 2021 r.

W Bułgarii, po wielu latach nacisków ze strony społeczeństwa obywatelskiego, ochrona sygnalistów ujęta została w krajowej Strategii Antykorupcyjnej. Rozpoczęły się konsultacje społeczne dotyczące projektowanych przepisów o odpowiedzialności osobistej za działania odwetowe wobec sygnalistów.

Na Słowacji parlament wyłonił Dyrektora, który stanie na czele krajowego urzędu do spraw ochrony sygnalistów. Po niemal dwóch latach debaty w sprawie obsadzenia tego stanowiska zadecydowano, że obejmie je Zuzana Dlugošová.

W Niemczech związki pracodawców opowiadają się za implementacją Dyrektywy w minimalnym zakresie, tj. objęciu szczególną ochroną sygnalistów zgłaszających nadużycia i naruszenia stojące w sprzeczności z prawem unijnym. Propozycja ta spotyka się ze słusznym społecznym oporem, jako że takie rozwiązanie byłoby w naturalny sposób krzywdzące wobec osób zgłaszających naruszenia prawa krajowego.

Alarmującym jest, że nadal brakuje oficjalnych informacji o przebiegu prac nad wdrożeniem Dyrektywy w Polsce. Przypominamy, że termin na jej implementację upływa 17 grudnia 2021 r.