Share
Co roku Centralne Biuro Antykorupcyjne publikuje raport na temat zwalczania przestępczości korupcyjnej
w Polsce, czyli tzw. Mapę Korupcji. Wg najnowszych danych w 2018 r. CBA w wyniku prowadzonych postępowań ujawniło korzyści majątkowe w łącznej wysokości ponad 115,5 mln zł.
Jak wynika z raportu, ogólna ilość zgłaszanych przestępstw korupcyjnych spadła w roku 2018 względem lat ubiegłych – zarejestrowano wówczas 32 309 przestępstw korupcyjnych, czyli o ponad 10% mniej niż w roku poprzednim. Zdecydowana większość wydanych orzeczeń skazujących dotyczyła przestępstwa przekupstwa (art. 229 Kodeksu karnego).
W samym 2018 r. CBA w wyniku prowadzonych postępowań ujawniło korzyści majątkowe w łącznej wysokości ponad 115,5 mln zł. W raporcie wskazano jednak, że wiodącym organem w sprawach przestępstw korupcyjnych niezmiennie pozostaje Policja – rejestrując, wszczynając i prowadząc w latach 2016-2018 większość postępowań przygotowawczych.
Jak organy ścigania pozyskują informacje o przestępstwach korupcyjnych?
W raporcie wskazano, że Policja dokonuje wszczęcia większości dochodzeń korupcyjnych najczęściej
w oparciu o posiadane materiały operacyjne. Materiały te pochodzą z kontroli operacyjnej – jest to szczególny rodzaj kontroli przeprowadzanej przez Policję w przypadku przestępstw umyślnych, które mogą polegać na stosowaniu podsłuchu, zakupu kontrolowanego czy prowokacji.
W przypadku ABW i CBA, podstawą wszczęcia postępowania są najczęściej materiały, które organy te już posiadają w swoich zasobach – np. w związku z prowadzeniem innego postępowania lub materiały uzyskane w wyniku przeprowadzonej wcześniej kontroli. W przeciwieństwie do powyższych, Krajowa Administracja Skarbowa posiłkuje się natomiast głównie materiałami przekazanymi przez inne służby lub organy. Służba Graniczna natomiast opiera wszczęcie dochodzenia pod zarzutem korupcji na podstawie pisemnych zawiadomień o popełnieniu przestępstwa.
Gdzie najczęściej wręczane są korzyści?
W 2018 r. aż 215 (17,5%) postępowań o wręczanie korzyści osobom pełniącym funkcje publiczne dotyczyło sektora produkcji, logistyki i transportu, 210 (17,1%) dotyczyło sektora bezpieczeństwa i obronności, 174 (14,2%) infrastruktury, budownictwa i nieruchomości. Natomiast 165 postępowań (13,4%) dotyczyło ochrony zdrowia.
W 2019 r. większość postępowań, bo 328 (24,0%), dotyczyła już sektora infrastruktury, budownictwa i nieruchomości, 194 (14,2%) sektora bezpieczeństwa i obronności oraz 154 (11,3%) – ochrony zdrowia.
Gdzie korzyści są przyjmowane?
Jeśli chodzi o przyjmujących korzyści, to aż 331 postępowań (26,9%) w 2018 r. dotyczyło sektora administracji publicznej, 299 (24,3%) to organy ścigania i wymiaru sprawiedliwości i aż 207 (16,8%) to służba zdrowia i farmacja. Z kolei w roku 2019 większość, bo aż 329 (24,1%) postępowań dotyczyło organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości, 231 (16,9%) dotyczyło administracji celnej i skarbowej oraz 227 (16,6%) – służby zdrowia i farmacji.
Kogo organy najczęściej podejrzewały i kto został skazany?
W raporcie CBA poinformowało także, że najliczniejszą grupą podejrzanych o popełnienie przestępstw korupcyjnych w 2018 r. były osoby powyżej 50 roku życia, w zdecydowanej większości mężczyźni. Kobiety stanowiły niecałe 21% podejrzanych w postępowaniach prowadzonych przez Policję, 17% – przez CBA, około 10-12% – przez KAS, SG i ŻW. Zdecydowaną większość podejrzanych (blisko 93%) stanowili obywatele Polski. W 2018 r. najwięcej wyroków skazujących zapadło wobec osób w przedziale wiekowym 30–39 lat, również zdecydowana większość z nich to mężczyźni.
Ciekawostki – czyli o niechlubnym rankingu lokalnym
- najwięcej przestępstw korupcyjnych zarejestrowano w województwie kujawsko-pomorskim, najmniej natomiast – spośród informacji o konkretnych województwach – w województwie warmińsko-mazurskim,
- najwięcej postępowań w sprawach o korupcję wszczynano na terenie województwa mazowieckiego, najmniej natomiast – w województwie opolskim,
- najwięcej osób prawomocnie skazano za popełnienie przestępstw korupcyjnych na terenie województwa śląskiego, najmniej zaś – w województwie opolskim.
