Share
W dniu 6 grudnia 2023 r. Generalny Inspektor Informacji Finansowej opublikował na stronie internetowej Ministerstwa Finansów nową, krajową ocenę ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu (dalej: „KOR”). Dokument zastępuje poprzednią krajową ocenę ryzyka opublikowaną w lipcu 2019 r.
CZYM JEST KRAJOWA OCENA RYZYKA AML?
Krajowa ocena ryzyka jest kluczowym dokumentem, który może zostać uwzględniony przez instytucje obowiązane w sporządzanej przez siebie ocenie ryzyka własnego. Wynika to z art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (dalej: „Ustawa AML”).
JAKIE ZNACZENIE MA KRAJOWA OCENA RYZYKA DLA INSTYTUCJI OBOWIĄZANYCH?
Zgodnie z art. z art. 27 ust. 1 Ustawy AML instytucje obowiązane mają obowiązek identyfikacji i dokonania oceny ryzyka własnego związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, w odniesieniu do prowadzonej działalności. Ocena ryzyka własnego powinna być aktualizowana przez instytucje obowiązane z przyjętą częstotliwością – jednak nie rzadziej niż co 2 lata. Konieczność zaktualizowania oceny ryzyka wynika w szczególności ze zmian czynników ryzyka dotyczących klientów, państw lub obszarów geograficznych, produktów, usług, transakcji lub kanałów ich dostaw.
UWAGA! Podstawą do aktualizacji oceny ryzyka może być również zmiana KOR zgodnie z art. 27 ust. 3 Ustawy AML.
Jak wskazują dotychczasowe doświadczenia, uwzględnienie KOR przez instytucje obowiązane przy dokonywaniu oceny ryzyka jest uznawane przez organy kontrolujące za dobrą praktykę. Takie stanowisko reprezentuje w szczególności Komisja Nadzoru Finansowego. KNF wskazuje zwłaszcza na zapisy aneksów, które w sposób kompleksowy definiują poziomy zagrożenia związane z ryzykiem AML, z jednoczesnym uwzględnieniem podziału na wybrane scenariusze prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu.
JAKIE DZIAŁANIA POWINNY PODJĄĆ INSTYTUCJE OBOWIĄZANE?
Instytucje obowiązane powinny przeanalizować nową krajową ocenę ryzyka wraz z dokumentami towarzyszącymi obejmującymi:
- metodykę przeprowadzenia oceny ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu;
- analizę ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu oraz
- analizę transakcji ponad progowych przeprowadzonych w latach 2020-2022.
Analiza powyższych dokumentów może pomóc ocenić wpływ kluczowych wniosków wynikających z KOR oraz przedstawionych w niej scenariuszy prania pieniędzy i finansowania terroryzmu na prowadzoną przez daną instytucję obowiązaną działalność.
Po zapoznaniu się z treścią dokumentów instytucje obowiązaną powinny w dalszej kolejności:
- zaktualizować ocenę oceny ryzyka własnego oraz
- przeprowadzić szkolenie pracowników odpowiedzialnych za realizację procesów związanych z AML.
JAKIE KORZYŚCI MA UWZGLĘDNIENIE KOR PRZEZ INSTYTUCJE OBOWIĄZANE?
Uwzględnienie KOR w ocenie ryzyka własnego pozwala nie tylko na identyfikację realnego zagrożenia związanego z AML, ale także umożliwia wdrożenie działań skutecznie minimalizujących ryzyko. Zagospodarowanie powyższych kwestii, poza minimalizacją ryzyka naruszenia przepisów Ustawy AML, pozwala także na wykazanie należytej staranności i tym samym ograniczenie ryzyka nałożenia kary w przypadku zmaterializowania się potencjalnej nieprawidłowości.
Wiktoria Kuczkowska
Prawnik, Associate
wiktoria.kuczkowska@dzp.pl
Aneta Szmidt
Manager ds. AML
Aneta.Szmidt@dzp.pl
Marta Wróbel
Specjalista ds. AML
Marta.Wrobel@dzp.pl
