Prace nad UOPZ przyśpieszają

Co zmienia nowy projekt?

Najważniejszą zmianą w nowo opublikowanej wersji projektu jest wykreślenie kontrowersyjnego przepisu pozwalającego na karanie członków rad nadzorczych za choćby nieumyślne niedopełnienie przez nich obowiązków. Szczegóły tego rozwiązania omówiliśmy w naszym wpisie z 14 grudnia.

Przepis ten wywołał wiele stanowczych głosów sprzeciwu. Środowiska prawnicze i biznesowe wskazywały na niewspółmierność przewidzianej kary i zbyt szeroką możliwość jej stosowania. Prawdopodobnie, głosy te skłoniły autorów projektu do wykreślenia tego przepisu, co z kolei wydłużyło prace nad ustawą, która – według wcześniejszych zapowiedzi – jeszcze w 2018 roku miała trafić do Sejmu.

Kolejną wartą odnotowania zmianą jest usunięcie zapisu o ponoszeniu przez podmiot zbiorowy odpowiedzialności za czyn zabroniony popełniony wskutek niezachowania należytej ostrożności. Była to jedna z przesłanek ponoszenia odpowiedzialności na mocy ustawy, która znajdowała się w projekcie od najwcześniejszych jego wersji. Z uwagi na swój mało precyzyjny charakter budziła ona spore wątpliwości komentatorów.

Za jakie działania podmioty zbiorowe będą ponosić odpowiedzialność?

Zgodnie z ostatnią wersją projektu, podmioty zbiorowe będą więc ponosić odpowiedzialność za czyny zabronione pozostające w związku z ich działalnością, które zostały popełnione wskutek:

• działania lub zaniechania organu podmiotu zbiorowego;
• umyślnego działania lub zaniechania członka organu podmiotu zbiorowego.

Ponadto, podstawą odpowiedzialności podmiotu zbiorowego będzie także czyn zabroniony, pozostający w bezpośrednim związku z działalnością podmiotu, jeśli został popełniony przez:

• osoby uprawnione do reprezentowania lub nadzorowania działalności podmiotu, także działającą z przekroczeniem uprawnień;
• osoby dopuszczone do działania przez organ lub członka organu, także jeśli działają z przekroczeniem uprawnień;
• osobę zatrudnioną przez podmiot, w związku ze świadczeniem pracy (w tym przepisie sformułowanie „pracownik” zamieniono na „osobę zatrudnioną”. Ta pozornie mała zmiana oznacza tak naprawdę poszerzenie zakresu osób, za czyny których podmiot będzie odpowiadał. Będą to bowiem nie tylko – jak dotychczas – osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, ale też osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych np. umów zlecenia czy umów o dzieło).

Co więcej w razie gdy podmiot, choćby pośrednio, odniesie korzyść majątkową z czynu zabronionego będzie odpowiadał także za czyny swoich kontrahentów i pracowników kontrahentów.

Co dalej?

Dynamika prac nad ustawą o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych w okresie świątecznym, wskazuje, że już niebawem Rada Ministrów nada projektowi ostateczny kształt i skieruje go pod obrady Sejmu.

dr Anna Partyka-Opiela

Marek Paluch
Radca Prawny, Senior Associate

marek.paluch@dzp.pl