Compliance w 2017 r.

W poniższym tekście przedstawiamy wszystkie istotne z perspektywy compliance zmiany nadchodzące w 2017 r.

Jak zapobiegać korupcji?

W 2016 r. pojawiła się norma antykorupcyjna ISO 37001, która reguluje funkcjonowanie skutecznych systemów antykorupcyjnych wewnątrz przedsiębiorstwa. Jest to norma certyfikowana, a zatem po  wdrożeniu systemu zarządzania ryzykiem antykorupcyjnym i  uzyskania certyfikatu zgodności naszego systemu z normą ISO 37001 od niezależnych instytucji,  nasz system będzie zgodny z międzynarodowym standardem. . Certyfikat wydawany jest przez niezależne organizacje, takie jak Polskie  Centrum Badań i Certyfikacji i jest honorowany na całym świecie. Mimo, że nie ma ona charakteru wiążącego w polskim systemie prawnym (tzn. nie można całkowicie wyłączyć odpowiedzialności podmiotu w ewentualnych przypadkach korupcji), to taki certyfikat może być dowodem na dołożenie należytej staranności do uchronienia struktur wewnętrznych przed korupcją i ograniczyć odpowiedzialność organizacji za czyny pracowników.

Zgodnie z przepisami ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary, podmiot ponosi również odpowiedzialność jeżeli wewnętrzne struktury nie zapewniały uniknięcia popełnienia przestępstwa przez jego pracowników. Wdrożenie systemu antykorupcyjnego oraz potwierdzenie jego funkcjonalności poprzez jego certyfikowanie zdecydowanie odsuwa zarzut niedochowania należytej staranności.

Wdrożenie tej normy będzie miało ogromne znaczenie dla systemu compliance w 2017 r. i powinno stać się priorytetem dla wszystkich organizacji.

Jak chronić dane osobowe?

Z wejściem w życie Ogólnego Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych Główny Inspektor Ochrony Danych Osobowych będzie posiadał szerokie uprawnienia w zakresie nakładania kar na organizacje naruszające przepisy ustawy o ochronie danych osobowych. Może on nałożyć karę nawet do 4% wysokości obrotu rocznego spółki. Dodatkowym utrudnieniem jest fakt, że na przedsiębiorcę nałożone zostały nowe obowiązki informacyjne, a ponadto, pozostawiono mu swobodę wyboru sposobu zapewnienia ochrony danym osobowym. Wbrew pozorom, wycofanie się ze standaryzowanej dokumentacji jest utrudnieniem dla przedsiębiorcy – nie ma on żadnego wzorca, z którego mógłby czerpać. Przedsiębiorca musi samodzielnie przeanalizować ryzyka związane z przetwarzaniem danych osobowych i stosownie do dokonanej oceny wdrożyć odpowiednie zabezpieczenia. Błędna ocena, a co za tym idzie, niewystarczające zabezpieczenie danych osobowych może doprowadzić do nałożenia przez GIODO wysokiej kary pieniężnej (wspomniane 4% wysokości obrotu).

Czy przedsiębiorstwo odpowie za przestępstwa pracownika?

W Radzie Ministrów wciąż trwają prace nad projektem nowelizacji ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary.  Z założeń wynika, że wyłączony zostanie warunek prawomocnego skazania osoby fizycznej  dla skazania podmiotu zbiorowego. W dotychczasowym systemie, do rozpoczęcia postępowania przeciwko podmiotowi zbiorowemu niezbędne było prawomocne skazanie osoby fizycznej. Dopiero po zakończeniu postępowania przeciwko pracownikowi, można było wszcząć postępowanie przeciwko organizacji – po wprowadzeniu projektowanej zmiany oba postępowania będą się toczyć równolegle i niezależnie od siebie. Wystarczy tylko wykazać, że czyn popełniony przez pracownika przyniósł organizacji korzyść. Może to doprowadzić do sytuacji wcześniejszego skazania podmiotu zbiorowego niż samego oskarżonego. A co w sytuacji, gdy oskarżona osoba fizyczna zostanie uniewinniona? Zgodnie z projektowaną ustawą, zmienią się również zasady nakładania kar pieniężnych na podmioty zbiorowe. Przepisy odchodzą od powiązania wysokości kary z przychodem podmiotu, na mocy nowych przepisów możliwe będzie orzeczenie kary wobec podmiotów posiadających majątek, mimo że nie wykazuje żadnego przychodu.

Jak zrekompensować naruszenie prawa konkurencji?

Projektowana ustawa o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji nakłada na organizacje dodatkową odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez działanie niezgodne z projektowaną ustawą. Zgodnie z projektowanymi przepisami, podmiot, który  wyrządzi szkodę, będzie musiał wynagrodzić ją poszkodowanemu. Wysokość wynagrodzenia będzie odpowiadać wysokości szkody oraz opierać się na przepisach Kodeksu cywilnego. Odpowiedzialność ma opierać się zasadę winy, a ciężar dowodu ma być przeniesiony na osobę naruszającą przepisy (domniemanie winy). Ma to ułatwić poszkodowanym egzekwowanie swoich roszczeń.  Ponadto, ustawa nakłada obowiązek udostępniania dokumentacji wewnętrznej spółki na żądanie sądu. Ponoszenie takiej odpowiedzialności zdecydowanie zwiększy koszty ponoszone przez organizację, ponieważ będzie ona musiała naprawiać spowodowane szkody, zarówno w zakresie poniesionych przez poszkodowanego strat, jak i również utraconych korzyści.Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta zapowiedział wzmożoną kontrolę reklam, które mogą być odbierane jako reklamy wprowadzające konsumenta w błąd. Celem takiego postępowania ma być zwiększenie skuteczności prowadzonych dotychczas czynności zwalczających nieuczciwe reklamy.

Zwiększenie liczby kontroli oraz wysokości nakładanych kar zwiększa ryzyko nałożenia kary przez UOKIK.

Czy wyroby medyczne będą podlegać refundacji?

Zgodnie z nowymi regulacjami, wyroby medyczne będą musiały przejść bardziej rozbudowany proces refundacyjny. Będzie trzeba kolejno złożyć i opłacić wniosek o objęcie refundacją i czekać na decyzję. Powtarzanie całego procederu jest kosztowne i czasochłonne, w związku z czym może przynieść spółce straty.

Jak przejść przez ten proces sprawnie, szybko i bez komplikacji?

Odpowiedzi na te i inne pytania znajdą Państwo u naszych ekspertów z dziedziny compliance i refundacji.