Share
Na stronie Rządowego Centrum Legislacji zamieszczony został projekt ustawy o Centralnej Bazie Rachunków. Po raz pierwszy wszystkie rachunki związane z przechowywaniem środków płatniczych znajdą się w centralnym zbiorze dostępnym dla organów ścigania. Zwiększy to zdecydowanie szybkość w pozyskiwaniu informacji o składnikach majątkowych.
Przygotowany przez ministra rozwoju i finansów projekt ustawy o Centralnej Bazie Rachunków zakłada zebranie w jednym miejscu informacji o otwartych i zamkniętych rachunkach bankowych osób fizycznych oraz osób prawnych i jednostek nie posiadających osobowości prawnej. Zbiór ten ma służyć gromadzeniu, przetwarzaniu i udostępnianiu zebranych danych na potrzeby organów w związku z prowadzonymi postępowaniami dotyczącymi ustalenia wartości majątkowych mogącymi mięć związek z przestępstwem.
W założeniu wprowadzone rozwiązania mają uprościć i przyśpieszyć dotarcie do danych o rachunkach.
Definicja rachunków w projekcie została określona dość szeroko i obejmuje rachunki bankowe, rachunki w SKOK, rachunki papierów wartościowych, umowy ubezpieczenia z elementami inwestycyjnymi oraz rachunki, na których gromadzone są waluty wirtualne.
W bazie tej nie będą gromadzone dane o transakcjach na koncie, a jedynie same dane identyfikujące rachunek oraz właściciela rachunku, które pozwolą zidentyfikować, do kogo należy dany rachunek lub kto jest tzw. rzeczywistym beneficjentem.
Według projektu w Centralnej Bazie Rachunków przetwarzane będą:
- numer rachunku unikalny w ramach instytucji zobowiązanej;
- dane identyfikacyjne wszystkich posiadaczy rachunku;
- dane identyfikacyjne beneficjenta rzeczywistego posiadacza rachunku – w przypadku informacji o rachunkach przekazywanych przez instytucje zobowiązane, będące instytucjami obowiązanymi zgodnie z przepisami ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;
- dane identyfikacyjne pełnomocników do rachunku;
- data otwarcia rachunku;
- data zamknięcia rachunku;
- kod waluty, w której księgowane są transakcje na rachunku;
- okres, na jaki rachunek został otwarty;
- rodzaj rachunku;
- NIP instytucji zobowiązanej prowadzącej rachunek.
Dane dotyczące utworzenia, zmiany lub zamknięcia rachunku instytucje zobowiązane będą musiały przekazywać w ciągu 24 godzin, a przetwarzane będą mogły tam być przez okres 10 lat od wprowadzenia informacji o ich zamknięciu.
Dostęp do danych posiadać będą:
- sądy karne,
- prokuratury,
- Policja,
- Centralne Biuro Antykorupcyjnego,
- Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
- Służba Kontrwywiadu Wojskowego,
- Żandarmeria Wojskowa,
- Straż Graniczna,
- Krajowa Administracja Skarbowa,
- Generalny Inspektor Informacji Finansowej,
- Komisja Nadzoru Finansowego,
- administracyjny organ egzekucyjny oraz centralne biuro łącznikowe, o którym mowa w art. 9 ustawy z dnia 11 października 2013 r. o wzajemnej pomocy przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych,
- komornicy sądowi.
Zbiór danych prowadzony będzie w formie elektronicznej i dostępny będzie za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.
W Polsce, wg danych Komisji Nadzoru Finansowego działa w sumie 674 podmiotów wykonujących zgodnie z prawem czynności bankowe.
Do tej pory organy i służby zmuszone były do wykonywania czasochłonnych i niejednokrotnie kosztownych czynności. Oznaczało to niejednokrotnie konieczność skierowania wielu pism do licznych do instytucji finansowych lub korzystania z płatnych rozwiązań komercyjnych.
Dostęp do tych danych zdecydowanie więc przyśpieszy możliwości realizacji działań np. Policji czy służb specjalnych. Niewątpliwie będzie też trudniej ukryć zgromadzone na różnych rachunkach środki majątkowe. Szczególnie może to mięć znaczenie w obszarze ustalania składników majątkowych w związku z czynnościami kontrolnymi CBA, dotyczącymi badania prawdziwości złożonych oświadczeń majątkowych. Wprowadzenie tych przepisów przyśpieszy także prowadzone przez organy ścigania działania operacyjno-rozpoznawcze oraz analityczno-informacyjne mające na celu ustalenie powiązań oraz przepływu środków pieniężnych pomiędzy rachunkami w celu zebrania informacji mogących świadczyć o popełnieniu przestępstwa.
Będzie to potężna baza interesujących informacji, dlatego też pewnym zabezpieczeniem przed nieuprawnionym ujawnieniem i uzyskaniem informacji z niej pochodzących, będą przepisy karne wprowadzone przez tą ustawę.
