Nowe narzędzia zwalczania oszustw gospodarczych?

Jak zapowiedział podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Paweł Gruza, jeszcze pod koniec bieżącego roku możemy spodziewać się wprowadzenia Centralnego Rejestru Faktur, a z dniem 1 stycznia 2018 roku wejdzie w życie nowelizacja ustawy o VAT  w zakresie dodania koncepcji podzielonej płatności – Split payment.

Split payment

Wprowadzenie systemu podzielonej płatności (z ang. split payment) będzie początkowo miało charakter dobrowolny, mający na celu zmniejszenie luki podatkowej w podatku od towarów i usług, a obowiązek jego stosowania będzie leżał tylko i wyłącznie po stronie firm z tzw. branż wrażliwych, takich jak m. in. branża paliwowa czy elektroniczna.

Poprzez wprowadzenie nowego mechanizmu, płacony VAT nie trafi bezpośrednio na rachunek sprzedawcy, a na specjalne subkonto, kontrolowane przez organy podatkowe. Dodatkowo, zapłata podatku VAT od każdej transakcji będzie płacona w części przez sprzedawcę, a w części przez nabywcę. Przedsiębiorca, który otrzyma za swoje towary i usługi zapłatę w modelu split payment będzie mógł pokryć ciężar podatku płaconego swoim dostawcom z subkonta VAT.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów wskazał ponadto, że wdrożenie split payment w Polsce może zminimalizować negatywne konsekwencje tzw. solidarnej odpowiedzialności podatników. Wyłączenie solidarnej odpowiedzialności będzie bowiem oznaczało, że nabywca nie będzie odpowiadać za zobowiązania VAT zbywcy. Jednak dodatkowym obciążeniem dla przedsiębiorcy będzie obowiązek dodatkowego naliczania podatku VAT w ramach split payment, poza dotychczasowo deklarowanym podatkiem VAT należnym i naliczonym.

Centralny Rejestr Faktur

Kolejnym z proponowanych rozwiązań jest Centralny Rejestr Faktur, który będzie stanowił ogólnokrajowy zbiór danych, zawierających wszystkie wystawione faktury. Faktury, które trafią do Centralnego Rejestru Faktur będą wnikliwie analizowane i archiwizowane, a poprzez wprowadzenie nowego narzędzia sprawdzającego, pozwalającego fiskusowi na szybkie wykrywanie przestępstw karuzelowych, związanych z wystawianiem fałszywych faktur, prowadzenie bazy danych fakturowych pozwoli także rozwiązać problem niewłaściwego przypisywania stawek VAT. Centralna baza danych fakturowych stanie się zatem narzędziem w zapobieganiu przestępstwom związanym z wyłudzeniami.

Korzyści

Wdrożenie nowych zasad podzielnej płatności przyniesie wiele korzyści nie tylko dla budżetu państwa, ale także dla przedsiębiorców, czy eksporterów. Do najważniejszych korzyści, które przyniosą proponowane rozwiązania można zaliczyć:

• Zmniejszenie luki podatkowej w podatku od towarów i usług,
• Zminimalizowanie solidarnej odpowiedzialności nabywcy i zbywcy,
• Spadek nieuczciwych ofert składanych przez wyłudzaczy, poprzez wprowadzenie Centralnego Rejestru Faktur,
• Wyegzekwowanie dodatkowych pieniędzy, które obecnie nie są opłacane do budżetu.

Wprowadzenie systemu split payment przyniesie zatem szereg korzyści. Szacuję się, że poprzez wdrożenie rewolucyjnej metody, polski budżet może zyskać nawet 4 mld zł i znacznie uszczelni system VAT w Polsce, a prowadzenie Centralnego Rejestru Faktur pozwoli na szybsze wykrywanie przestępstw karuzelowych i  nieprawidłowego przyporządkowania stawek VAT, a także uproszczenie i zmodernizowanie obsługi dokumentów dla podatników.

Jest to przykład kolejnego, po projekcie ustawy penalizującej przestępstwa podatkowe do 25 lat pozbawienia wolności rozwiązanie, zmierzające do zmniejszenia szarej strefy oraz walki z problemem wyłudzeń i fałszerstw podatkowych.

Wkrótce projekt trafi do Rządowego Centrum Legislacji, zatem o dalszym rozwoju zmian w kwestiach VATowskich, będziemy informować na bieżąco.