Trendy e-commerce 2017 z perspektywy prawa

Koniec roku to zawsze z jednej strony czas różnego rodzaju podsumowań, z drugiej – prognoz i analiz co do tego jak kształtuje się przyszłość. Wszelkie znaki pozwalają przypuszczać, że po dobrym roku 2016, branże czeka równie dobry (jak nie jeszcze lepszy) rok 2017.

Na bazie dotychczasowego doświadczenia, wielu rozmów z przedstawicielami branży oraz własnych obserwacji uważam, że kolejny rok z perspektywy wyzwań prawnych będzie skupiony wokół następujących tematów:

1. IoT / Przemysł 4.0

Chyba dwa najciekawsze zagadnienia, stanowiące też największe wyzwanie dla prawników. Projekty takie takie jak Big Data, systemy autonomiczne (w tym pierwsze samochody), IoT (m.in. systemy zarządzania energią czy sygnalizacją świetlną), M2M (machine-to-machine) czy sztuczna inteligencja stwarzają szereg nowych wyzwań prawnych. Opracowanie ram prawnych dla Przemysłu 4.0 już się rozpoczęło i aktualnie prowadzone są prace w obszarach: własności i ochrony danych, odpowiedzialności i własności intelektualnej. Do tego dochodzą regulacje dla poszczególnych branż i obszarów, np. regulacje o elektromobilności.

2. RODO / GDPR

RODO = Rozporządzenie Ogólne o Ochronie Danych Osobowych

GDPR = General Data Protection Regulation

Te dwa skróty będą w 2017 (i jeszcze 2018) odmieniane we wszystkich formach przez wszystkie przypadki. Duża reforma skutkująca konieczność dostosowania się niemal wszystkich przedsiębiorców (nie tylko tych online) wymusi przeprowadzenie projektów wdrażających. Kary pieniężne wynoszące do 20 milionów euro lub – w przypadku przedsiębiorców – do 4% całkowitego rocznego światowego obrotu z poprzedniego roku obrotowego – skutecznie pobudzają wyobraźnie i są katalizatorem zmian. Pytań i wątpliwości będzie zapewne wiele – bo chociażby jak w praktyce realizować prawo do przenoszenia danych czy w jaki sposób przeprowadzać pobierać zgody od przedstawiciela ustawowego naszego usera, który nie ukończył 16 roku życia?

3. Omnichannel

Wydaje się, że temat dobrze znany. Ale w dalszym ciągu wymagający rzetelnego wsparcia prawnego. Poza kwestiami technologicznymi trzeba przecież wziąć pod uwagę bezpieczeństwo i obieg danych osobowych (czy będą potrzebne umowy o powierzeniu danych do przetwarzania lub też stosowne upoważnienia dla pracowników) ale przede wszystkim poruszamy się w obrębie prawa ochrony konsumentów. Plusem jest to, że generalnie raz dobrze ustawiony system powinien działać skutecznie w przyszłości.

4. Start w świecie online / międzynarodowa sprzedaż

Koniec tego roku pozwolił zauważyć dwa bardzo silne trendy. W 2017 ostatni duzi gracze z rynku sprzedaży stacjonarnej zapowiadają otwarcie swoich sklepów online. Dla wielu (mimo, że wydaje się, że sprzedaż to sprzedaż) mio wszystko specyfika działalności online (w tym ta prawna i podatkowa) to jest swoiste novum. Począwszy od dobrej umowy wdrożeniowej przez wyposażenie sklepu w niezbędne dokumenty aż po szkolenia i pilotaż – tak najczęściej przebiegają projekty w obszarze prawnym. Z drugiej strony jest wielu graczy dla których rynek polski robi się zbyt ciasny i próbują międzynarodowej ekspansji. Tutaj także wymagane jest podjęcie wielu strategicznych decyzji, które będą miały swoje konsekwencje prawne – chociażby forma wyjścia poza Polską – własna spółka, przedstawiciel, oddział? Poza regulacjami właściwymi dla danego Państwa (chociażby co do wymogów w zakresie opakowania), obszar ochrony konsumenta będzie odgrywał bardzo ważną rolę.

5. Wdrożenia / mobile

Technologie szturmem zdobywają obszar e-commerce, a to przekłada się na zwiększoną ilość zapytań o wsparcie przy umowach wdrożeniowych, licencyjnych i serwisowych. Zabezpieczenie tego obszaru jest niezwykle ważne z punktu widzenia wartości przedsiębiorstwa, możliwości samodzielnych modyfikacji czy zmian dostarczonego rozwiązania. To również czas na przygotowywanie aplikacji mobilnych, które w swojej ścieżce zakupowej nie tylko muszą być atrakcyjne dla Klienta ale również zgodne z prawem. Podobnie często niepozorne ruchy jak przejście do modelu wirtualizacji wymagają wsparcia prawnego i weryfikacji dotychczas zawartych umów z dostawcami oprogramowania.

Jednym słowem – w 2017 r. będzie się sporo działo.

Tekst w języku angielskim został opublikowany na Blogu Divante.