Share
W ostatnich latach możemy zaobserwować stale rosnący rozwój koncepcji Internetu rzeczy (IoT, Internet of things), w tym wzrost popularności i dostępności przykładowo inteligentnych lodówek, inteligentnych obroży dla naszych pupili czy pojazdów wyposażonych w systemy multimedialne. Na rozpowszechnienie tego typu rozwiązań, z pewnością ogromny wpływ będzie mieć również rozwój sieci 5G.
Wiele z tego typu urządzeń może zostać fabrycznie wyposażonych nie tylko w moduł WiFi lub Bluetooth, ale również w moduł komunikacyjny GSM z kartą SIM, wraz z zapewnionym w określonym zakresie dostępem do sieci. Z wykorzystaniem przedmiotowego modułu komunikacyjnego GSM z kartą SIM, niektórzy dostawcy mogą świadczyć różnego rodzaju usługi, włączając w to np. po prostu dostęp do aktualnych informacji o pogodzie lub regularnej aktualizacji przepisów kulinarnych, ale też oferując pakiety danych internetowych czy zapewniając możliwość wykonywania połączeń głosowych.
Czy zatem moje usługi można uznać za usługi telekomunikacyjne?
W większości przypadków przedmiotowe usługi mogą zostać uznane wyłącznie za usługi świadczone drogą elektroniczną i w takim przypadku podmiot świadczący tego typu usługi będzie zobowiązany spełnić obowiązki prawne dotyczące świadczenia usług drogą elektroniczną. Jednakże sam fakt, że dana usługa mieści się w zakresie definicji usługi świadczonej drogą elektroniczną, nie oznacza, że nie można jej również uznać za usługę telekomunikacyjną[1].
Na gruncie obecnie obowiązującego Prawa telekomunikacyjnego[2], za usługę telekomunikacyjną można uznać taką usługę, która polega głównie na przekazywaniu sygnałów w sieci telekomunikacyjnej. Jako że nie zostały wydane w tym przedmiocie żadne wytyczne, to w pierwszej kolejności podmiot, który może świadczyć tego typu usługi, powinien samodzielnie dokonać oceny, czy jego usługa może zostać zaklasyfikowana jako usługa telekomunikacyjna, tj. czy polega ona głównie na przekazywaniu sygnałów w sieci telekomunikacyjnej[3].
W tym miejscu należy wskazać, że w obecnym stanie prawnym, świadczenie usług telekomunikacyjnych stanowi działalność telekomunikacyjną, z której prowadzeniem wiąże się obowiązek dokonania wpisu do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych – i to bez względu na ich publiczny albo niepubliczny charakter. Samo świadczenie usług telekomunikacyjnych zostało zdefiniowane w Prawie telekomunikacyjnym jako wykonywanie usług za pomocą własnej sieci, z wykorzystaniem sieci innego operatora, a także jako sprzedaż we własnym imieniu i na własny rachunek usługi telekomunikacyjnej wykonywanej przez innego dostawcę usług.
Z obowiązku dokonania wpisu do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych nie zostały wyłączone podmioty, które np. nie posiadają własnej infrastruktury[4][5], a tylko sprzedają we własnym imieniu i na własny rachunek usługi telekomunikacyjne wykonywane przez innego dostawcę usług. Wobec tego nawet taka czynność jak refakturowanie usług telekomunikacyjnych może zostać uznana za działalność telekomunikacyjną[6].
Niedokonanie wpisu do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych może wiązać się nie tylko z nałożeniem kary przez Prezesa UKE (nawet w wysokości do 3% przychodu ukaranego podmiotu, osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym lub karą pieniężną w wysokości do 300% miesięcznego wynagrodzenia nałożoną na kierującego przedsiębiorstwem telekomunikacyjnym), ale również może skutkować odpowiedzialnością karną. Zgodnie z art. 63 Kodeksu wykroczeń[7] – Kto bez złożenia pisemnego wniosku o dokonanie wpisu do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych wykonuje działalność telekomunikacyjną, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności lub grzywny.
A co w projekcie Prawa komunikacji elektronicznej „piszczy”?
Obecnie trwają prace nad ustawą Prawo komunikacji elektronicznej, która będzie stanowiła implementację do polskiego porządku prawnego nowej dyrektywy – tzw. Europejskiego Kodeksu Łączności Elektronicznej[8]. 29 lipca 2020 r. opublikowany został projekt Prawa komunikacji elektronicznej[9], a przedmiotowa ustawa, z wyłączeniem niektórych przepisów, miałaby wejść w życie już w dniu 21 grudnia 2020 r.[10]
Co warto mieć na uwadze, w projektowanej ustawie uległa zmianie definicja usługi telekomunikacyjnej, która zdefiniowana została jako usługa komunikacji elektronicznej z wyłączeniem usługi komunikacji interpersonalnej niewykorzystującej numerów. Wspomniana definicja usługi telekomunikacyjnej odnosi się do definicji usługi komunikacji elektronicznej, tj. do usługi świadczonej za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej, zwykle za wynagrodzeniem, z wyłączeniem usług związanych z zapewnianiem albo wykonywaniem kontroli treści przekazywanych przy wykorzystaniu sieci telekomunikacyjnych lub usług komunikacji elektronicznej, obejmującej (a) usługę dostępu do Internetu[11], (b) usługę komunikacji interpersonalnej, (c) usługę polegającą całkowicie lub głównie na przekazywaniu sygnałów, w tym usługę transmisyjną stosowaną na potrzeby świadczenia usług komunikacji maszyna – maszyna oraz na potrzeby nadawania.
Ponadto w projekcie ustawy wprowadzono definicję usługi komunikacji interpersonalnej, tj. usługi umożliwiającej bezpośrednią interpersonalną i interaktywną wymianę informacji za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej między skończoną liczbą osób, gdzie osoby inicjujące połączenie lub uczestniczące w nim decydują o jego odbiorcy lub odbiorcach, z wyłączeniem usług, w których interpersonalna i interaktywna komunikacja stanowi wyłącznie funkcję podrzędną względem innej usługi podstawowej, w tym usługę, która (a) umożliwia realizację połączeń z numerami z planu numeracji krajowej lub międzynarodowych planów numeracji, (b) nie umożliwia realizacji połączeń z numerami z planu numeracji krajowej lub międzynarodowych planów numeracji.
Co najważniejsze, w projektowanej ustawie, kluczowej zmianie uległa definicja działalności telekomunikacyjnej, która została ograniczona wyłącznie do świadczenia publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych, dostarczania sieci telekomunikacyjnych lub świadczenia powiązanych usług. Wobec tego, podmioty świadczące usługi telekomunikacyjne, które nie są dostępne dla ogółu użytkowników, nie będą podlegały obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych – jest to istotna zmiana w stosunku do przepisów Prawa telekomunikacyjnego.
Jednakże należy mieć na uwadze również to, że w dalszym ciągu jest to tylko i wyłącznie projekt ustawy, który nim zacznie obowiązywać, może ulec jeszcze wielokrotnym i znaczącym zmianom. Po wejściu w życie Prawa komunikacji elektronicznej zasadna może być ponowna analiza świadczonych usług pod kątem nowego prawa, w szczególności z uwagi na to, że przedmiotowy akt prawny wprowadza szereg nowych definicji legalnych, które przykładowo obok definicji przedsiębiorcy telekomunikacyjnego, obejmują również definicję przedsiębiorcy komunikacji elektronicznej, na którego również zostały nałożone obowiązki prawne.
Podsumowanie
Wraz z rozwojem nowych technologii, coraz częściej oferowane są urządzenia wyposażone w moduł komunikacyjny GSM wraz z kartą SIM, z którego wykorzystaniem świadczone są różnego rodzaju usługi. Tak świadczone usługi najczęściej mogą zostać uznane za usługi świadczone drogą elektroniczną, ale również istnieje ryzyko ich klasyfikacji jako usług telekomunikacyjnych.
Z uwagi na powyższe, nim zaczniemy świadczyć nasze usługi z wykorzystaniem modułu komunikacyjnego GSM wraz z kartą SIM i z zapewnionym w określonym zakresie dostępem do sieci, konieczne jest dokonanie oceny świadczonych usług, w szczególności pod kątem tego, czy nie stanowią one usług telekomunikacyjnych, tj. czy nie polegają one głównie na przekazywaniu sygnałów w sieci telekomunikacyjnej. Na gruncie Prawa telekomunikacyjnego, w przypadku świadczenia usług telekomunikacyjnych, konieczne jest dokonanie wpisu do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych, a także spełnienie wielu innych obowiązków prawnych.
Warto mieć również na uwadze fakt, że obecnie trwają prace nad Prawem komunikacji elektronicznej, które zastąpi Prawo telekomunikacyjne i może zacząć obowiązywać już od 21 grudnia 2020 r. W momencie wejścia w życie Prawa komunikacji elektronicznej konieczne będzie dokonanie ponownej analizy świadczonych usług, w szczególności, czy nie stanowią one usług telekomunikacyjnych lub usług komunikacji elektronicznej. Ponadto ustawa prawdopodobnie nałoży nowe obowiązki prawne na przedsiębiorców telekomunikacyjnych, a także na nową kategorię podmiotów tj. na przedsiębiorców komunikacji elektronicznej.
W razie dodatkowych pytań lub wątpliwości związanych z niniejszym tematem, zapraszamy Państwa do kontaktu z nami pod adresem e-mail: hieronim.dabrowski@dzp.pl
[1] Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 5 czerwca 2019 r. C-142/18 Skype Communications Sàrl vs. IBPT
[2] Ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2019 r. poz. 2460 z późn. zm.) (dalej jako „Prawo telekomunikacyjne”)
[3] Prof. dr hab. S. Piątek Prawo telekomunikacyjne. Komentarz 2019, wyd. 4. System Informacji Prawniczej LEGALIS
[4] Nie zostało wydane rozporządzenie o którym mowa w art. 10 ust. 15 Prawa telekomunikacyjnego dot. określenia rodzajów działalności telekomunikacyjnej, która jest zwolniona z obowiązku dokonania wpisu do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych.
[5] Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 5 czerwca 2019 r. C-142/18 Skype Communications Sàrl vs. IBPT
[6] Prof. dr hab. S. Piątek Prawo telekomunikacyjne. Komentarz 2019, wyd. 4. System Informacji Prawniczej LEGALIS
[7] Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2019 r. poz. 821 z późn. zm.)
[8] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1972 z dnia 11 grudnia 2018 r. ustanawiająca Europejski kodeks łączności elektronicznej (wersja przekształcona) Tekst mający znaczenie dla EOG (Dz. U. UE. L. z 2018 r. Nr 321, str. 36 z późn. zm.).
[9] Projekt z dnia 29 lipca 2020 r. Ustawy z dnia … Prawo komunikacji elektronicznej (https://legislacja.gov.pl/docs//2/12336501/12703251/12703252/dokument457089.pdf) [Dostęp: 27.10.2020]
[10] Projekt z dnia 29 lipca 2020 r. Ustawy z dnia …wprowadzającego ustawę – Prawo komunikacji elektronicznej (https://legislacja.gov.pl/docs//2/12336502/12703309/12703310/dokument457040.pdf) [Dostęp: 27.10.2020]
[11] W rozumieniu art. 2 akapit drugi pkt 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2120 z dnia 25 listopada 2015 r. ustanawiającego środki dotyczące dostępu do otwartego Internetu i dotyczące opłat detalicznych za uregulowane usługi łączności wewnątrz unijnej oraz zmieniającego dyrektywę 2002/22/WE, a także rozporządzenia (UE) nr 531/2012 (Dz. Urz. UE L 310 z 26.11.2015, str. 1–18, z późn. zm.)
