Share1 stycznia 2012 roku wejdzie w życie ustawa o zalegalizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej potocznie zwana ustawą abolicyjną.
Ustawa ta ma, w założeniu ustawodawcy, uregulować status cudzoziemców przebywających w Polsce nielegalnie.
Możliwość skorzystania z ustawy abolicyjnej będą mieli cudzoziemcy, których pobyt w dniu wejścia ustawy w życie będzie nielegalny i którzy przebywają w Polsce nieprzerwanie, co najmniej od 20 grudnia 2007 roku (czyli od dnia poprzedzającego wejście Polski do obszaru Schengen). Ponadto z przepisów abolicyjnych będą mogli skorzystać cudzoziemcy nielegalnie przebywający w Polsce nieprzerwanie, co najmniej od początku 2010 roku, którym przed tym dniem została wydana ostateczna decyzja o odmowie nadania statusu uchodźcy zawierająca orzeczenie o wydaleniu. Nowe przepisy adresowane są również do cudzoziemców wobec których w dniu 1 stycznia 2010 roku trwało postępowanie w sprawie nadania statusu uchodźcy wszczęte na skutek kolejnego wniosku.
Wprowadzenie abolicji ma ograniczyć w dużym stopniu liczbę przebywających na terytorium Polski cudzoziemców o nieuregulowanym statusie (szacuje się, że obecnie w Polsce przebywa nielegalnie nawet około 100 tys. cudzoziemców).
Przepisy ustawy abolicyjnej mają umożliwić zalegalizowanie pobytu jak największej liczbie cudzoziemców nielegalnie przebywających w Polsce, dlatego też nie będą one nakładać na cudzoziemców zbyt wielu dodatkowych obowiązków. Warto wspomnieć, że w porównaniu z programami abolicyjnymi z lat 2003 oraz 2007/2008 warunki, które powinni spełnić cudzoziemcy zostały znacząco złagodzone. Zrezygnowano m.in. z wymów dotyczących zamieszkania, możliwości wykonywania pracy i posiadania wystarczających środków utrzymania w określonej wysokości.
W celu uproszczenia postępowania dowodowego przyjęto domniemanie, że pobyt cudzoziemca na terytorium Polski będzie uważany za nieprzerwany, jeżeli nic innego nie będzie wynikać ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego lub okoliczności sprawy. Od momentu wejścia w życie ustawy abolicyjnej zainteresowani cudzoziemcy będą mieli pół roku na złożenie wniosku i jeżeli ich aplikacja zostanie pozytywnie rozpatrzona, otrzymają zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony wydane na okres dwóch lat (w przypadku poprzednich abolicji okres ten wynosił jeden rok). Ponadto, cudzoziemcy będą mogli zostać zatrudnieni w Polsce na podstawie umowy o pracę bez konieczności posiadania zezwolenia na pracę.
Po raz pierwszy w ustawie abolicyjnej wprowadzono obowiązek pobrania od cudzoziemca odcisku linii papilarnych. Konieczność ta wynika z faktu, iż cudzoziemcy starają się często o zalegalizowanie pobytu poprzez uzyskanie statutu uchodźcy w kilku krajach EU jednocześnie, co jest niezgodne z obowiązującym prawem UE.
Ustawodawca zakłada, że w związku ze złagodzeniem przepisów, z abolicji skorzysta znaczna część cudzoziemców nielegalnie mieszkających w Polsce. W ramach dotychczasowych akcji, z abolicji skorzystało łącznie prawie 5 tyś. cudzoziemców.
