Monitor zmian w prawie – trwają prace nad „Konstytucją Biznesu”

Pod pojęciem „Konstytucji Biznesu” kryją się projekty następujących ustaw:

• Prawo przedsiębiorców (druk nr 2051),
• Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej (druk nr 2055),
• o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców (druk nr 2052),
• o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (druk nr 2053),
• o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej (druk nr 2054).

Cel zmian

Projektowane zmiany są daleko idące. Ich celem jest pełniejsze urzeczywistnienie konstytucyjnej zasady wolności działalności gospodarczej, a także całościowe i spójne uregulowanie ogólnych zasad wykonywania działalności gospodarczej w Polsce. W rezultacie ma to doprowadzić do zmniejszenia ryzyka biznesowego i zachęcenia przedsiębiorców do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej.

Co nowego?

Z punktu widzenia szeroko rozumianych zagadnień prawno-pracowniczych, na uwagę zasługują przede wszystkim propozycja wprowadzenia tzw. „ulgi na start”, instytucji działalności nieewidencjonowanej oraz rozszerzenia możliwości zawieszenia działalności gospodarczej.

• „Ulga na start”

Zgodnie z proponowanymi zmianami, przedsiębiorca podejmujący działalność gospodarczą po raz pierwszy albo ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nie wykonujący jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, miałby nie podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej. Okres ten byłby liczony od dnia dokonania pierwszej czynności w obrocie gospodarczym bezpośrednio związanej z przedmiotem zadeklarowanej działalności gospodarczej. Należy jednak podkreślić, ze brak uiszczania składek powodowałby brak prawa do świadczeń za ten okres w przyszłości.   

• Działalność nieewidencjonowana

Kolejną nowością jest propozycja wprowadzenia tzw. działalności nieewidencjonowanej. Zgodnie z projektem Prawa Przedsiębiorców, miałaby nie stanowić działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekroczyłby w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. Nie dotyczy to działalności wykonywanej w ramach umowy spółki cywilnej. Taka osoba miałaby prawo, a nie obowiązek złożenia wniosku o wpis do CEIDG. W sytuacji, gdy przychód z działalności przekroczyłby w danym miesiącu przedmiotową kwotę, od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie, zostałaby ona uznana za działalność gospodarczą. W terminie 7 dni od tego dnia osoba wykonująca działalność gospodarczą byłaby obowiązana złożyć wniosek o wpis do CEIDG.

Za działalność nieewidencjonowaną nie będzie mogła zostać uznana działalność wymagająca uzyskania koncesji, zezwolenia albo wpisu do rejestru działalności regulowanej.

• Zawieszenie działalności gospodarczej

W projekcie Prawa przedsiębiorców utrzymano zasadę, zgodnie z którą przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej, uprawnienie to zostało jednak nieco rozszerzone. Miałby z niego bowiem móc skorzystać także przedsiębiorca zatrudniający wyłącznie pracowników przebywających na urlopach: macierzyńskim, na warunkach urlopu macierzyńskiego, wychowawczym lub rodzicielskim niełączących korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego urlopu. W przypadku zakończenia korzystania z urlopu bądź złożenia wniosku o łączenie korzystania z urlopu z wykonywaniem pracy, pracownikowi miałoby przysługiwać prawo do wynagrodzenia jak za przestój, do zakończenia okresu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.

Ocena regulacji

Zaprezentowane propozycje zmian należy ocenić pozytywnie. Stanowią one ukłon nie tylko w stronę osób, które już prowadzą działalność gospodarczą, lecz także tych, które dopiero planują ją rozpocząć. Dają czas na zweryfikowanie, czy okaże się to dla nich opłacalne, a także pozwalają choć na początku obniżyć ponoszone koszty.

Dalsze kroki

Projektowane zmiany miałyby wejść w życie już w dniu 1 marca 2018 r., poza przepisem przewidującym możliwość skorzystania z „ulgi na start”, który miałby obowiązywać od dnia 31 marca 2018 r. Pierwsze czytanie przedmiotowych projektów ustaw ma nastąpić podczas posiedzenia Sejmu, które odbędzie się w dniach 6-8 grudnia b.r.