Postęp technologiczny sprawia, że pracodawcy coraz częściej decydują się na montowanie kamer i innych środków kontroli w zakładach pracy. Najczęstszym uzasadnieniem dla tych działań jest kontrola wykonywania przez pracowników obowiązków służbowych oraz zapobieganie działaniom mogącym narazić pracodawcę na szkodę (np. kradzieży). Czy takie działania pracodawców są dozwolone?
Kodeks pracy nie nadążą za postępem technologicznym, stąd nie znajdziemy w nim żadnych bezpośrednich regulacji dotyczących kontrolowania. Skoro jednak, na podstawie art. 100 kodeksu pracy, pracownik jest zobowiązany sumiennie i starannie wykonywać swoje obowiązki pracownicze, w szczególności przestrzegać czasu pracy i porządku pracy, a obowiązek organizowania czasu pracy spoczywa na pracodawcy, to pracodawca ma prawo kontrolowania poczynań pracownika w powyższym zakresie. Powyższe prawo kontroli może być realizowane przez pracodawcę w różnorodny sposób m.in. poprzez montowanie kamer czy wprowadzanie systemów kontrolujących czas pracy pracowników.
Z zasadzie jedynym ograniczeniem w tym zakresie jest konieczność poszanowania przez pracodawcę dóbr osobistych i prawa do prywatności kontrolowanych pracowników. W konsekwencji środki kontroli stosowane przez pracodawcę powinny by adekwatne do specyfikacji stosunku pracy, zakresu obowiązków pracownika czy chronionego dobra. Trudno tym samym wyprowadzić generalną zasadę mogącą mieć zastosowanie do większości przypadków. Nie mniej jednak można uznać, że kamer czy innych środków kontroli nie można wprowadzać wszędzie tam, gdzie pracownik nie wykonuje pracy. Będą to zatem toalety, szatnie, stołówki czy choćby palarnie. Stosowanie kamer w tych miejscach trudno uzasadnić, a ich wykorzystanie może zostać uznane za naruszenie prawa pracowników do prywatności.
Stosowanie środków kontroli przez pracodawcę nie wymaga zgody pracowników. Moim zdaniem możliwość takiej kontroli powinna jednak wynikać z regulaminu pracy pracodawcy, w którym określa się przecież porządek i organizację procesu pracy oraz m.in. prawa i obowiązki pracodawcy.
Przy wprowadzaniu systemów kontroli należy uwzględnić również aspekt ochrony danych osobowych. Kontrola poczynań pracowników, w szczególności zapis video, może stanowić bowiem przetwarzanie danych osobowych, do którego zastosowanie będzie miała ustawa o ochronie danych osobowych. W takim przypadku pracodawca będzie zobowiązany w odpowiedni sposób przechowywać zgromadzone w ten sposób dane osobowe zapewniając pracownikom m.in. prawo do wglądu w te dane osobowe.
Na blogu już wkrótce temat monitorowania poczty elektronicznej pracowników. Czy jest to dopuszczalne i jakie ryzyka ponosi w tym względzie pracodawca.