Od maja nowe przepisy imigracyjne

1 maja zmieniły się przepisy o legalizacji zatrudnienia i pobytu cudzoziemców w Polsce.

Oczywiście cudzoziemcy spoza UE, aby legalnie pracować w Polsce, nadal obowiązani będą do posiadania zezwolenia na pracę. Nieco jednak ułatwiono im staranie się o nie.

Doprecyzowano, iż osoby które posiadają już zezwolenie na pracę, mogą przyjechać do Polski i legalnie pracować nie tylko na podstawie odpowiedniej wizy, czy dokumentu pobytowego wydanego w innym państwie, ale również w ramach ruchu bezwizowego. Choć zgodnie z interpretacją Ministra Pracy i Polityki Społecznej również przed zmianą przepisów dopuszczalne było wykonywanie przez cudzoziemców pracy w ramach ruchu bezwizowego (pod warunkiem posiadania zezwolenia na pracę, jeśli było wymagane) brakowało wyraźnego przepisu prawa potwierdzającego prawidłowość tej tezy. Cieszy więc, iż w ramach nowelizacji ustawy wyraźnie uregulowano tę kwestię.

W przypadku zezwolenia typu A, wymaganego gdy cudzoziemiec ma być zatrudniony na podstawie umowy zawartej z polską firmą (umowy o pracę, zlecenia), procedura uzyskania zezwolenia na pracę pozostanie jak dotychczas dwuetapowa. Nadal w pierwszej kolejności, przed złożeniem wniosku o wydanie zezwolenia na pracę, konieczne będzie uzyskanie informacji starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy w oparciu o rejestry bezrobotnych i poszukujących pracy. Zmienia się jednak właściwość miejscowa; dotychczas chodziło o starostę właściwego ze względu na siedzibę podmiotu powierzającego zatrudnienie, obecnie informację wydawał będzie starosta właściwy ze względu na główne miejsce wykonywania pracy przez cudzoziemca. Mając na uwadze, iż siedziba pracodawcy nie zawsze pokrywa się z miejscem pracy zatrudnianego pracownika, zmiana ta wydaje się być uzasadniona. Uzyskanie informacji starosty nadal nie będzie wymagane w przypadku pozostałych typów zezwoleń na pracę.
Doprecyzowano również niektóre terminy.

Najważniejsza zmiana dotyczy zezwolenia na pracę typu E, które jest wydawane w przypadku delegowania cudzoziemca przez pracodawcę zagranicznego do pracy Polsce w celu innym niż przewidują przepisy dotyczące pozostałych typów zezwoleń. Najczęściej chodziło tu o przypadki, które nie mieściły się w zakresie zezwoleń typu C (delegowania do oddziału lub zakładu podmiotu zagranicznego albo do podmiotu powiązanego w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) i zezwoleń typu D (delegowania przez pracodawcę zagranicznego nieposiadającego oddziału, zakładu lub innej formy zorganizowanej działalności w Polsce w celu realizacji usługi eksportowej). Dotychczas zezwolenie typu E było wymagane, gdy delegowanie miało nastąpić na okres przekraczający 3 miesiące w ciągu kolejnych 6 miesięcy. Obecnie termin ten skrócono do 30 dni (nadal w ciągu kolejnych 6 miesięcy). Zmiana ta pozwoli na łatwiejsze rozróżnienie przypadków, gdy delegacja cudzoziemca będzie mogła odbyć się w ramach podróży służbowej, bez konieczności uzyskiwania zezwolenia na pracę.

Wskazano również najwcześniejszy termin, w którym można złożyć wniosek o przedłużenie zezwolenia na pracę. Dotychczas nie mogło to nastąpić później niż na 30 dni przed upływem ważności aktualnego zezwolenia na pracę. Teraz przepisy wskazują przedział czasowy, w trakcie którego należy złożyć wniosek o przedłużenie zezwolenia na pracę. Powinno to nastąpić nie wcześniej niż w terminie 90 i nie później niż w terminie 30 dni przed upływem ważności zezwolenia na pracę. Jednocześnie wskazano, że w przypadku, gdy wniosek zostanie złożony w tym terminie, pracę cudzoziemca uważa się za legalną od dnia złożenia wniosku do dnia, w którym decyzja o udzieleniu przedłużenia zezwolenia na pracę stanie się ostateczna. Może to mieć istotne znaczenie w przypadku złożenia wniosku w ostatnich dniach terminu. Zgodnie z kodeksem postępowania administracyjnego załatwienie sprawy powinno nastąpić w ciągu miesiąca, a sprawy skomplikowanej w ciągu 2 miesięcy. W przypadku więc, gdy wniosek o przedłużenie zezwolenia na pracę został złożony w ostatnim dniu terminu tj. na 30 dni przed upływem ważności zezwolenia, istnieje ryzyko, iż wydanie zezwolenia nastąpi już po upływie ważności dotychczasowego zezwolenia. Teraz pracodawcy nie będą się obawiali, iż w razie przedłużenia się procedury rozpatrywania ich wniosku, będą zmuszeni rozwiązać umowę z cudzoziemcem, aby uniknąć nielegalnego zatrudnienia.

Znowelizowane przepisy doprecyzowują również termin, w trakcie którego należy poinformować właściwy urząd o zmianach w stanie faktycznym (np. gdy pracodawca zmieni siedzibę, nazwę lub formę prawną; nastąpi przejście zakładu pracy). Dotychczas należało informować urząd „niezwłocznie”, to nieprecyzyjne sformułowanie mogło być różnie interpretowane przez różnych wojewodów. Obecnie wskazany jest krótki 7-dniowy termin. Warto więc zwrócić uwagę na art. 88i ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, który precyzuje okoliczności wymagające zawiadomienia wojewody, bo niedopełnienie obowiązku informacyjnego w terminie może skutkować uchyleniem zezwolenia na pracę.

Zmiany wprowadzone w przepisach dotyczących uzyskiwania zezwoleń na pracę nie są być może diametralne, jednakże precyzują i upraszczają obowiązującą regulację, były więc jak najbardziej pożądane.