ShareJeden z naszych klientów otrzymał niedawno pismo od Wojskowego Komendanta Uzupełnień informujące, iż jego pracownik został powołany do służby przygotowawczej. Z pisma tego wynikało też, że pracownikowi przysługują szczególne uprawnienia. Zaskoczony pracodawca skontaktował się z nami, by upewnić się, czy rzeczywiście.
W związku z utworzeniem armii zawodowej, od 1 stycznia 2010 roku pobór do czynnej służby wojskowej został zawieszony. Wydawałoby się, iż pracodawcy nie będą już zaskakiwani koniecznością odbycia przez pracownika takiej służby, a co za tym idzie nie będą zobowiązani do szczególnego traktowania pracowników powołanych do wojska. Nic bardziej mylnego. Wprawdzie przymusowego poboru do zasadniczej służby wojskowej nie było od 2010 r., jednakże istnieją inne formy czynnej służby wojskowej, które również dają pracownikom szczególne uprawnienia. Służba przygotowawcza, do której kandydaci zgłaszają się dobrowolnie, jest jedną z takich form.
Jeśli więc nasz pracownik zgłosi się do pełnienia służby przygotowawczej, przejdzie kwalifikację wstępną i zostanie powołany do pełnienia takiej służby, otrzymamy od Wojskowego Komendanta Uzupełnień pismo zawiadamiające, w jakim terminie pracownik został powołany do służby przygotowawczej, a także na kiedy planowany jest termin ukończenia służby. W piśmie tym wskazane będą również przykładowe szczególne uprawnienia przewidziane dla takiego pracownika-żołnierza. Szczegółowe ich wskazanie znajduje się zaś w rozdziale 7 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczpospolitej Polskiej.
I tak, po pierwsze, nie wypowiemy mu, ani nie rozwiążemy z nim umowy o pracę pomiędzy dniem doręczenia pracownikowi karty powołania do czynnej służby wojskowej, a jej odbyciem. Jeśli zaś pracodawca już wcześniej wypowiedziałby umowę, a okres wypowiedzenia upłynąłby już po doręczeniu pracownikowi karty powołania, wypowiedzenie takie stałoby się bezskuteczne, a rozwiązanie umowy w takim przypadku mogłoby nastąpić jedynie na żądanie pracownika. Co ciekawe ochronie podlega również umowa na okres próbny, która przekształca się z mocy prawa w umowę na czas niekreślony w razie upływu okresu próbnego po powołaniu pracownika do czynnej służby wojskowej. Jedynie umowy o pracę nawiązane na czas wykonania określonej pracy lub na czas określony nie są szczególnie chronione i ulegają rozwiązaniu w terminie wskazanym w umowie. Szczególna ochrona przed rozwiązaniem stosunku pracy nie obowiązuje też w razie rozwiązania umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika oraz w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy.
Po drugie, pracownik powołany do służby wojskowej otrzyma od pracodawcy odprawę w wysokości dwutygodniowego wynagrodzenia. Po trzecie wreszcie, na czas odbycia ćwiczeń wojskowych lub pełnienia okresowej służby wojskowej pracodawca udzieli pracownikowi urlopu bezpłatnego.
Są to tylko przykładowe uprawnienia pracowników odbywających czynną służbę wojskową. Jeśli więc otrzymamy pismo zawiadamiające o powołaniu naszego pracownika do wojska, warto zapoznać się z przepisami ustawy o powszechnym obowiązku obrony. Wydawać by się mogło, iż miała ona na celu ochronę stosunku pracy osób wcielonych do wojska w celu odbycia obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej, a zatem uprawnienia te znikną wraz ze zniesieniem tej formy służby wojskowej. Szczególna ochrona (i to jaka!) jednak pozostała.
