PPK z DZP. Najważniejsze zasady PPK | #2 #PPKzDZP

PPK będą oparte o szereg zasad, które mają służyć jednemu celowi – zapewnieniu, że możliwie jak największa liczba pracowników rozpocznie dobrowolne oszczędzanie w III filarze emerytalnym.

Zasada dobrowolnego uczestnictwa oraz zasada automatycznego zapisu

Najważniejszą zasadą PPK jest dobrowolność uczestnictwa. Uzupełnia ją znana dotychczas głównie w Wielkiej Brytanii zasada automatycznego zapisu (ang. automatic enrolment). Polega ona na tym, że uczestnictwo w PPK zasadniczo nie wymaga aktywności po stronie uczestnika, pisemny wniosek jest natomiast wymagany w przypadku chęci rezygnacji z programu. Zasada jest inna dla zatrudnionych, którzy ukończyli 55 rok życia i nie ukończyli 70 roku życia – te osoby uczestniczą w PPK na swój wniosek.

Zasada powszechności

W celu objęcia PPK jak największej liczby zatrudnionych ustawodawca uznał, że opłacanie składek na PPK jest niezależne od tego jaka umowa jest podstawą zatrudnienia – wystarczy, że pracodawca jest płatnikiem składek ZUS oraz zatrudnia daną osobę dłużej niż 3 miesiące, wówczas będzie on zobowiązany do opłacania składek na PPK. W konsekwencji, PPK z samej swojej natury nie może obejmować samozatrudnionych. Pozostałe wyjątki to przede wszystkim umowy zawierane między dwoma osobami w zakresie niezwiązanym z działalnością gospodarczą tych osób (przykładowo będzie to zatrudnienie opiekunki lub ogrodnika), a także, pod pewnymi wskazanymi w ustawie o PPK warunkami, prowadzenie przez firmę PPE. Ponowne zatrudnienie w okresie 12 miesięcy tej samej osoby, która ma już 3 miesięczny staż pracy u danego pracodawcy (a nawet w danej grupie kapitałowej) także stanowi podstawę do objęcia tej osoby PPK.

Zasada prywatnoprawnego charakteru zgromadzonych środków

Aby uniknąć nacjonalizacji zgromadzonych oszczędności, jak miało to miejsce w przypadku OFE, ustawodawca wyraźnie wskazał, że środki gromadzone w ramach PPK stanowią prywatną własność uczestnika. Oznacza to, że w pewnym zakresie możliwy będzie ich zwrot, a także, iż będą one dziedziczne. Zgromadzone środki będą również częścią małżeńskiej wspólności majątkowej i możliwy będzie ich podział w razie rozwodu.

Zasada przeznaczenia zgromadzonych środków na zabezpieczenie emerytalne oraz zasada partycypacji pracodawcy i państwa

Motywować uczestnika do udziału w PPK ma w dużej mierze system zachęt – finansowanie części składki przez pracodawcę, a także wpłata powitalna i dopłaty roczne finansowane przez budżet państwa. Możliwy jest zwrot środków przed osiągnieciem 60 roku życia przez uczestnika, wiąże się to jednak także ze zwrotem „zachęt” sfinansowanych przez budżet państwa oraz obciążeniem części oszczędności dodatkowymi daninami na rzecz ZUS i fiskusa. W rezultacie, jeżeli uczestnik wbrew woli ustawodawcy nie przeznaczy zgromadzonych oszczędności na jesień życia, lwia część zgromadzonych w ramach PPK środków sfinansowanych przez pracodawcę i budżet państwa nie zasili konta uczestnika. Tutaj można postawić znak zapytania czy nie jest to przypadkiem złamanie zasady podwójnego opodatkowania – pamiętajmy, że składki na PPK są potrącane w momencie gdy została już od nich odprowadzona zaliczka na PIT. O samych kwestiach podatkowych związanych z PPK napiszemy już wkrótce.

Jeżeli macie Państwo jakiekolwiek pytania lub wątpliwości związane z wdrażaniem PPK, zapraszamy do dyskusji w komentarzach.

Sylwester Silski
Radca Prawny, Associate
+48 571 207 054
sylwester.silski@dzp.pl