Sztywne ceny i marże na leki refundowane, to jedna z koncepcji, z którą powraca Ministerstwo Zdrowia w najnowszym projekcie Ustawy refundacyjnej. Powstaje przy tym pytanie, jaki wpływ będzie miało usztywnienie cen i marż na politykę rabatową spółek sektora farmaceutycznego i dochodowość na kolejnych ogniwach łańcucha dystrybucji?
Sztywne ceny i marże – założenia
Projekt Ustawy refundacyjnej zakłada m.in.:
- urzędowo ustalaną cenę zbytu (w relacji: wytwórca – hurtownia),
- sztywną marżę hurtową na poziomie 5%,
- degresywną, sztywną marżę detaliczną,
- kary pieniężne za stosowanie nieprzewidzianych w ustawie marż i cen zbytu,
- dodatkowe sankcje karne związane z przekazywaniem korzyści w związku z obrotem produktami refundowanymi.
Sztywne ceny i marże – możliwe skutki
Wprowadzenie planowanych zmian może wywołać następujące skutki dla rynku farmaceutycznego:
- cena sztywna zastąpi obecnie stosowaną cenę maksymalną, która umożliwiała stosowanie w obrocie cen niższych niż wskazane w rozporządzeniu Ministra Zdrowia (np. poprzez rabaty, promocje itp.),
- niedopuszczalne będzie stosowanie funkcjonujących obecnie instrumentów wsparcia sprzedaży, które były dotychczas zasadniczo dopuszczalne wobec maksymalnego charakteru marż i cen (np. rabaty),
- z uwagi na zaostrzone sankcje karne zwiększy się ryzyko stosowania działań o charakterze trademarketingowym, które mogą (nawet pośrednio) wpływać na ostateczną cenę leku refundowanego,
- konieczne będzie zweryfikowanie przez wytwórców dotychczasowej polityki cenowej i rabatowej oraz dostosowanie obowiązujących obecnie umów dystrybucyjnych, w celu dostosowania ich do nowych regulacji prawnych,
- wytwórcy, nie mogąc bezpośrednio kształtować ceny leków, będą szukać nowych systemów dystrybucji z wykorzystaniem m.in. modeli dystrybucji bezpośredniej, struktur agencyjnych oraz komisowych,
- 5% marża hurtowa będzie dzielona pomiędzy przedhurt i hurt właściwy, co bezpośrednio wpłynie na rentowość prowadzenia hurtowni,
- dystrybutorzy hurtowi będą zmuszeni do ograniczenia kosztów prowadzenia działalności lub szukania nowych źródeł dochodów np. świadcząc usługi wsparcia sprzedaży dla wytwórców,
- cena leku refundowanego dla pacjenta będzie stała i jednolita we wszystkich aptekach, co ograniczy konkurencyjność aptek oferujących „leki za grosze”.
Wskazane powyżej kwestie to z pewnością tylko wierzchołek góry lodowej. Musimy więc być gotowi na szereg dodatkowych komplikacji związanych z wprowadzeniem sztywnych cen i marż na leki refundowane, które z pewnością pojawią się w toku prac legislacyjnych i później – po wejściu ustawy w życie.