W dniu dzisiejszym wchodzą w życie przepisy nowelizujące ustawę o zawodach pielęgniarki i położnej. Nowe przepisy m.in. przyznają w pewnych warunkach uprawnienia do ordynacji, przepisywania recept i wystawiania skierowań przez pielęgniarki i położne. Jednocześnie zadania te będą mogły być w rzeczywistości wykonywane od 1 stycznia 2016 r. Zgodnie bowiem z uzasadnieniem, okres ten ma zostać przeznaczony na odbycie kursów specjalistycznych. Temat ten sygnalizowaliśmy już wcześniej na łamach blogu.
Dla pielęgniarek i położnych oznacza to znaczne rozszerzenie uprawnień, natomiast dla przedsiębiorcy farmaceutycznego powstanie zupełniej nowej płaszczyzny marketingowej i compliance. Wynika to z faktu, że pielęgniarki i położne będą mogły stać się adresatem reklamy produktów leczniczych kierowanej do profesjonalistów.
Zgodnie z nowymi przepisami nie wcześniej jak od 1 stycznia 2016 r.:
- pielęgniarka lub położna w ramach samodzielnego wykonywania świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych, posiadające dyplom ukończenia studiów drugiego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo mają prawo samodzielnie:
- ordynować produkty lecznicze zawierające określona substancję czynną, wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe, oraz środku spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, w tym wystawiać na nie recepty;
- ordynować określone wyroby medyczne, w tym wystawiać zlecenia na nie albo recepty;
- pielęgniarki i położne posiadające dyplom ukończenia studiów co najmniej pierwszego stopnia będą mogły wystawiać recepty w ramach realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji. W tym zakresie wyłączeniu będą podlegać produkty lecznicze zawierające substancje bardzo silnie działające, środki odurzające, substancje psychotropowe, oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego niezbędne do kontynuacji leczenia.
W powyższych zakresach pielęgniarki i położne będą zobowiązane przejść specjalistyczny kurs. Chyba że nabyły tę wiedzę w ramach kształcenia specjalizacyjnego w szkołach pielęgniarskich i szkołach położnych.
- Pielęgniarki i położne posiadające dyplom ukończenia studiów co najmniej pierwszego stopnia na kierunku pielęgniarstwo lub położnictwo mają prawo wystawiać skierowania na wykonanie określonych badań diagnostycznych, w tym medycznej diagnostyki laboratoryjnej, z wyjątkiem badań wymagających metod diagnostycznych i leczniczych stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta.
Zakres powyższych uprawnień zostanie sprecyzowany w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia. Obejmie ono:
- wykaz substancji czynnych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych, które będą mogły zostać zaordynowane;
- zestawienie dopuszczalnych do przeprowadzenia przez pielęgniarkę lub położną badań diagnostycznych;
- wzór; sposób i tryb wystawiania; sposób zaopatrywania i przechowywania, realizacji i kontroli recept wypisywanych przez pielęgniarki lub położne w ramach ordynacji lub preskrypcji.
Ponadto w przypadku wystawiania recept na produkty refundowane pielęgniarka będzie zobowiązana:
- odnotować zgodnie z prawem refundacyjnym poziom odpłatności produktu, jeśli występuje w wykazie w co najmniej dwóch;
- do szczegółowego uzasadnienia adnotacji nie zamieniać, o której mowa w przepisach Ustawy refundacyjnej.
W kontekście powyższych zmian należy pamiętać o przepisach Prawa farmaceutycznego. Ustawa zakazuje kierowania do publicznej wiadomości reklamy produktów leczniczych:
- wydawanych wyłącznie na podstawie recepty;
- zawierających środki odurzające i substancje psychotropowe;
- umieszczonych na wykazach produktów refundowanych.
Zakaz ten nie odnosi się do osób uprawionych do wystawiania recept lub osób prowadzących obrót produktami leczniczymi (dalej jako: Profesjonaliści). Profesjonaliści stanowili do tej pory wąskie grono: przedstawicieli zawodów lekarskich, farmaceutów oraz przedsiębiorców działający w łańcuchu dystrybucyjnym. Zgodnie z nowymi przepisami grono to zostało rozszerzone o pielęgniarki i położne.
W rezultacie, przedsiębiorca farmaceutyczny powinien zwrócić szczególną uwagę na wewnętrzne procedury compliance i pochylić się nad przygotowaniem nowej strategii marketingowej. Nowe przepisy stanowią także duży obowiązek edukacyjny. Ma to znaczenie w zakresie wykonywania zadań refundacyjnych przez pielęgniarki i położne oraz potencjalnej odpowiedzialności za błędy medyczne.