Nadchodzące zmiany w taryfikacji świadczeń

25 marca 2016 r. do konsultacji społecznych skierowany został rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw. Proponowana nowelizacja zakłada istotne zmiany w sposobie taryfikacji. W szczególności chcielibyśmy zwrócić uwagę na trzy najistotniejsze punkty dotyczące proponowanych zmian:

• Ograniczenie kompetencji AOTMiT na rzecz Ministra Zdrowia
• Wprowadzenie szerokich konsultacji społecznych
• Zobowiązanie świadczeniodawców do przekazywania niezbędnych danych

Ograniczenie kompetencji AOTMiT na rzecz Ministra Zdrowia

Pierwsza najistotniejsza zmiana polega na powierzeniu Ministrowi Zdrowia kompetencji podejmowania ostatecznej decyzji co do wysokości taryfy świadczeń. Należy przypomnieć, że obecnie, od 1 stycznia 2015 roku, omawiane działanie należy do zadań Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji.

Proponowana zmiana  została uzasadniona tym, że Minister Zdrowia jest osobą odpowiedzialną za politykę zdrowotną państwa, w związku z czym powinien również określać taryfę świadczeń opieki zdrowotnej. Ponadto ustawodawca podkreśla, że obecność Ministra Zdrowia jest konieczna w tym procesie, ponieważ taryfa świadczeń wpływa na stan finansów świadczeniodawców.

Zamiast ustalania wysokości taryfy, AOTMiT ma pełnić funkcję jedynie doradczą.
Przepisy w znowelizowanym brzmieniu zakładają, że minister właściwy do spraw zdrowia określa taryfę świadczeń, w danym zakresie lub rodzaju, po uzyskaniu rekomendacji Prezesa Agencji. Wydawanie wspomnianych rekomendacji jest jednocześnie nowym zadaniem, które projekt ustawy przydziela AOTMiT.

W tym miejscu należy zauważyć tendencję legislacyjną wzmacniania kompetencji Ministra Zdrowia, kosztem uszczuplenia kompetencji czy to  Prezesa NFZ (jak to miało miejsce przy pakiecie kolejkowym) czy  też Prezesa AOTMiT, z czym mamy do czynienia w przedmiotowej nowelizacji.

Wprowadzenie szerokich konsultacji społecznych

Projekt nowelizacji zakłada również zwiększenie wpływu konsultacji społecznych na końcową treść taryfy. Zgodnie z jego założeniami, wszystkie zainteresowane podmioty, poczynając od konsultantów krajowych, a na świadczeniobiorcach kończąc, mają mieć możliwość zgłoszenia uwag do raportu w sprawie ustalenia taryfy w przeciągu 7 dni od daty jego opublikowania.

Dodatkowe konsultacje będą prowadzone również przez Radę do Spraw Taryfikacji przed wydaniem przez nią stanowiska w sprawie taryfy. W uzasadnieniu do przedmiotowego projektu, czytamy jednak, że w powyższym przypadku uwagi mogą zgłaszać podmioty, których zdanie jest istotne z punktu widzenia taryfy. Zostały one skonkretyzowane w treści nowelizacji. Będą to: konsultant krajowy w dziedzinie medycyny związanej z taryfą świadczeń, przedstawiciele ogólnopolskich towarzystw naukowych w dziedzinie medycyny związanych z taryfą świadczeń, przedstawiciele reprezentatywnych świadczeniodawców, przedstawiciele organizacji społecznych działających na rzecz praw pacjentów, inne podmioty lub osoby, których udział w konsultacjach jest istotny dla ustalenia taryfy świadczeń.

Powyższe założenia dotyczące konsultacji należy uznać za słuszne, pod warunkiem że rzeczywiście przyczynią się do zebrania jak najpełniejszych informacji umożliwiających ustalenie taryfy, co jest niezmiernie istotne w przypadku zarządzania środkami publicznymi. W tym miejscu należy zwrócić uwagę na fakt, że mimo rozszerzenia kompetencji podmiotów do zgłaszania uwag i tak końcowa decyzja o wysokości taryfy będzie leżała w gestii Ministra Zdrowia.

Zobowiązanie świadczeniodawców do przekazywania niezbędnych danych

Interesującym punktem projektu nowelizacji jest również zobowiązanie wybranych przez Agencję świadczeniodawców, spośród wszystkich podmiotów realizujących świadczenia podlegające wycenie,  do przekazania danych niezbędnych do określenia taryfy świadczeń. Na żądanie Agencji świadczeniodawca ma obowiązek przekazania danych. Nastąpi to  na podstawie stosownej umowy, której zawarcie będzie obowiązkowe dla każdego świadczeniodawcy, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Umowa o przekazanie danych może przewidywać wynagrodzenie dla świadczeniodawcy, jeżeli strony tak postanowią. Projekt nowelizacji nie przewiduje żadnych sankcji za niewywiązanie się przez świadczeniodawcę z nałożonego ustawą obowiązku, aczkolwiek nie wyklucza to zastrzeżenia w umowie o przekazanie danych stosownych kar umownych, z czym mamy do czynienia w przypadku ogólnych warunków umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Ustawodawca tłumaczy zmianę dotychczasowymi doświadczeniami, twierdząc, iż fakultatywne umowy, które świadczeniodawcy zawierali do tej pory, wpływały negatywnie na zakres jak i jakość przekazywanych informacji.