UOKiK po raz pierwszy porównał jakość produktów oferowanych konsumentom z Polski i Europy Zachodniej

9 października br. w Centrum Konferencyjnym UOKiK odbyło się spotkanie poświęcone podwójnej jakości żywności. Podczas spotkania UOKiK przedstawił wyniki badań przeprowadzonych na 101 parach produktów. Produkty zostały sprawdzone na dwa sposoby. Pierwsze testy przeprowadzono pod koniec 2017 r., polegały na zakupie produktów w Polsce i ich odpowiedników w Niemczech. Natomiast w drugich testach, które odbyły się w II kwartale 2018 r. kupowano żywność, która miała etykiety w języku polskim (co oznacza, że była produkowana na rynek polski) i obcej wersji językowej (co świadczy o tym, że była przeznaczona również na rynki zachodnie).

Wyniki wskazują, że spośród badanych 101 par produktów w 12 występują istotne w opinii UOKiK różnice.

Różnice dotyczyły najczęściej:

• wykazu składników na opakowaniu (np. przekąski słone produkowane na polski rynek były smażone na oleju palmowym, zawierały również glutaminian sodu i miały wyższą zawartość soli, podczas gdy produkty niemieckie smażone były na oleju słonecznikowym i nie posiadały wzmacniaczy smaku);
• jakości produktów (np. polski napój posiadał mniej ekstraktu z herbaty niż jego niemiecki odpowiednik, co więcej zawierał cukier, fruktozę i słodzik, podczas gdy produkt przeznaczony na rynek niemiecki w swoim składzie miał tylko cukier);
• wielkości opakowania (np. produkty cukiernicze w Polsce miały nieco większe opakowanie, ale zawierały o 25 g produktu mniej).

W związku z opublikowanymi wynikami UOKiK zapowiada, że przekaże je do Komisji Europejskiej.

Problem podwójnej jakości żywności jest od wielu lat podnoszony przez kraje Europy Wschodniej. Na Słowacji porównywano w 2017 r. 22 produkty żywnościowe. Analiza laboratoryjna pokazała m.in., że w dziewięciu przypadkach różnice jakościowe były znaczne, a w trzech przypadkach niewielkie. Podobne wyniki jak na Słowacji uzyskano również w przypadku analizy przeprowadzonej na Węgrzech. Na problem uwagę w ostatnim czasie zwracały także Czechy, Chorwacja i Litwa.

Organy unijne dotychczas doradzały państwom członkowskim, aby lepiej wykorzystywały już istniejące przepisy m.in. prawa żywnościowego UE i unijne przepisy prawa ochrony konsumentów. Jednakże 13 września 2018 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję dotyczącą podwójnych standardów produktów. W rezolucji Parlament Europejski zaproponował szereg działań na poziomie unijnym i krajowym, w celu zlikwidowania problemu z produktami o podwójnych normach jakości.

Posłowie w rezolucji proponują wprowadzenie:

• skutecznej współpracy transgranicznej i wymiany danych na temat potencjalnie niezgodnych produktów oraz możliwych nieuczciwych praktyk między krajowymi organami ds. ochrony konsumentów i żywności, stowarzyszeniami konsumentów i Komisją Europejską oraz wspólnej metodologii testowania produktów, w celu zebrania wiarygodnych i porównywalnych dowodów oraz pomocy w ustaleniu, jak poważne i powszechne są praktyki prowadzące do „podwójnej jakości”, aby ujawnić wyniki w ogólnodostępnej bazie danych i przeanalizować je „nie później niż do końca 2018 roku”;
• zmian w dyrektywie o nieuczciwych praktykach handlowych (nowa propozycja legislacyjna, wprowadzająca zmiany do dyrektywy dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych ma być poddana pod głosowanie w parlamentarnej komisji ds. rynku wewnętrznego i ochrony konsumentów w listopadzie br.);
• jednego logo dla UE na opakowaniach, które pokazywałoby, że zawartość i jakość tej samej marki jest taka sama we wszystkich krajach UE.