Share
16 lutego 2017 r. poseł Arkadiusz Marchewka złożył interpelację do Ministra Zdrowia, w sprawie rynku suplementów diety. Zgłaszający odniósł się w niej do kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli, która rzuciła cień na proces kontroli nad polskim rynkiem suplementów diety. Kontrola NIK wykazała, że w licznych przypadkach suplementy nie są badane, wiele suplementów nie wykazuje cech deklarowanych przez producentów, a wśród poddanych kontroli niektóre okazały się zafałszowane, zawierające np. bakterie chorobotwórcze.
Interpelacja zawierała cztery pytania. Trzy pierwsze odnosiły się do stosunku Ministerstwa Zdrowia do propozycji sformułowanych przez NIK oraz planów działań resortu ukierunkowanych na przygotowanie odpowiednich inicjatyw ustawodawczych zaproponowanych przez NIK. Czwarte pytanie dotyczyło Rady do Spraw Monitoringu Żywności i Żywienia i jej roli w procesie planowanych zmian.
Krzysztof Łanda, Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia w swojej odpowiedzi z dnia 21 marca 2017 r. wprost zaznaczył, że wiele poruszonych w raporcie NIK kwestii jest obecnie analizowanych przez Ministerstwo Zdrowia w związku z nowelizacją ustawy z dnia 6 września 2001 – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2016 r. poz. 2142). Tym samym wiele zagadnień wspomnianych w przedmiotowym raporcie znajdzie odzwierciedlenia w projekcie ustawy o zmianie ustawy – Prawo farmaceutyczne oraz niektórych innych ustaw.
W odpowiedzi na pytania dotyczące stosunku Ministerstwa Zdrowia do raportu NIK, Minister Łanda wskazał, że ww. prace nad zmianami ustaw, w dużej części pokrywają się z propozycjami inicjatyw ustawodawczych NIK. Dotyczą one w szczególności wprowadzenia pobierania opłat od przedsiębiorców, za złożenie powiadomienia o środkach spożywczych, objętych ustawowym obowiązkiem informowania Głównego Inspektora Sanitarnego oraz regulowania kwestii związanych z reklamą suplementów diety czy też zwiększeniem kar za nieprawidłowe oznakowanie. Minister Łanda potwierdził, że zaproponowano również wprowadzenie zapisu dotyczącego ustawowego zobowiązania przedsiębiorcy do składania rezygnacji z wprowadzenia do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polski m.in. 搬瓦工 suplementów diety, a także podawanie do wiadomości publicznej decyzji o wycofaniu z obrotu produktów, które stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Wraz z informacją o wycofaniu, podawana będzie nazwa produktu oraz nazwa przedsiębiorcy, przedmiotu zawinienia oraz wysokość kary pieniężnej. Wskazano również propozycje dotyczące uregulowania kwestii dotyczących marek parasolowych i planowane uporządkowanie aspektów związanych z apteką, w kontekście ograniczenia w sprzedaży aptecznej asortymentu suplementów diety wybranych produktów.
Wiele zmian zaplanowano w kwestiach reklamy suplementów diety. Minister podkreślił jednocześnie, że przepisy regulujące co jest dozwolone, a co zakazane, w przypadku reklamy produktów leczniczych, są zharmonizowane poprzez dyrektywę 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 listopada 2001 r. w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi. Jest to regulacja komplementarna, tj. państwa członkowskie nie mogą wskazywać nic ponad to co wskazuje dyrektywa. Minister Łanda zapewnił jednak, że planowane zmiany pozostaną w zgodzie z przepisami europejskimi. O części pomysłów Minister wspominał już na kongresie „Health Challenges Congress”, w panelu „Między lekarzem a pacjentem – miejsce apteki w systemie ochrony zdrowia”, prowadzonym przez Tomasza Kaczyńskiego (wpis dot. panelu dostępny pod linkiem:
Jak czytamy w odpowiedzi Ministra Łandy, na chwilę obecną planowane jest również stworzenie skutecznych narzędzi umożliwiających egzekwowanie przepisów prawa żywnościowego oraz monitorowanie reklamy suplementów diety w przekazach medialnych. Ponadto ma być wprowadzony jasny zakaz reklamy suplementów diety wykorzystujących wizerunek lub rekomendacje rzeczywistego lub fikcyjnego lekarza, farmaceuty, pielęgniarki, położnej lub rzeczywistej lub fikcyjnej osoby posiadającej wykształcenie medyczne, a także zakaz emisji reklamy suplementu diety podczas trwania lub w czasie poprzedzającym i następującym po emisji audycji skierowanych do osób poniżej 16 roku życia.
Odnosząc się do ostatniego pytania interpelacji dotyczącego planów zaangażowania Rady do spraw Monitoringu Żywności i Żywienia w realizacji przedmiotowych zmian, Minister Łanda wskazał, że w obowiązującym stanie prawnym, to Główny Inspektorat Sanitarny dokonuje należytych starań w celu zapewnienia bezpieczeństwa i najwyższej jakości suplementów diety. W realizacji nadzoru nad suplementami diety wspiera go, naukowo i merytorycznie, zespół ds. Suplementów Diety, działający w ramach Rady Sanitarno – Epidemiologicznej. Państwowa Inspekcja Sanitarna od 2003 r. corocznie opracowuje „Plan pobierania próbek do badania żywności w ramach urzędowej kontroli i monitoringu dla PIS”. Monitoring służy przede wszystkim obserwacji i identyfikacji potencjalnych zagrożeń, a jego opracowanie uwzględnia w szczególności obowiązujące przepisy prawa, najczęstsze potencjalne zagrożenia wynikających ze spożycia żywności, dostępne wyniki urzędowych kontroli i inne dane naukowe.
Czytając odpowiedź pana Ministra, która po raz kolejny potwierdza dotychczasowe głosy płynące z Ministerstwa Zdrowia wobec planowanych zmian, możemy spodziewać się rewolucji na rynku suplementów diety. Jednak kształt i głębokość przyszłych zmian, jak również odpowiedź na pytanie, które z postulatów NIK zostaną wprowadzone w życie, przedsiębiorcy poznają już niedługo.
