ShareWprowadzony z dniem 14 marca 2020 r. stan zagrożenie epidemicznego, zmieniony od dnia 20 marca 2020 r. w stan epidemiczny związany z epidemią COVID-19, odciska znaczące piętno na sektorze spożywczym. Produkcja środków spożywczych może być zagrożenia ze względu na brak pracowników, przerwany łańcuch dostaw, czy objęcie zakładu produkcyjnego kwarantanną.
Zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, w zakładach pracy, w tym w zakładach produkcji żywności, przedsiębiorcy są obowiązani zapewnić:
a) osobom zatrudnionym niezależnie od podstawy zatrudnienia rękawiczki jednorazowe lub środki do dezynfekcji rąk,
b) odległość pomiędzy stanowiskami pracy wynoszącą co najmniej 1,5 m, chyba że jest to niemożliwe ze względu na charakter działalności wykonywanej w danym zakładzie pracy, a zakład ten zapewnia środki ochrony osobistej związane ze zwalczaniem epidemii COVID-19.
Nakaz ten, wprowadzony 2 kwietnia 2020 r., ustanowiony został do 11 kwietnia 2020 r. Nie jest jednak wykluczone, że nie zostanie on wydłużony. Początkowo ustawodawca wprowadził bezwzględny nakaz zachowania odległości 1,5 m pomiędzy stanowiskami pracy, bez opisanego wyżej wyjątku. Pierwotna wersja przepisu spotkała się z istotną krytyką branży spożywczej, gdyż mogłaby spowodować zatrzymanie produkcji.
Niezależnie od powyższego w zakładach powinny zostać wzmocnione reżimy higieniczne będące elementem systemu HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points).
Jednocześnie obostrzenia wprowadzone na granicach Rzeczpospolitej Polskiej wywołały kolejki na przejściach granicznych, co może przerwać łańcuchy dostaw surowców i utrudnić swobodny przepływ żywności, która jest dobrem krytycznym. Zapewnienie dostępności żywności dla wszystkich obywateli Unii Europejskiej jest priorytetem. W związku z powyższym w swoich wytycznych z dnia 16 marca 2020 r. Komisja Europejska zaapelowała o tworzenie tzw. ‘zielonych korytarzy’ dla kluczowych usług, w szczególności żywności.
Niezależnie od powyższego pojawiają się wątpliwości dotyczące bezpieczeństwa samej żywności. Konsumenci obawiają się, czy żywność nie może być źródłem skażenia. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności wydał stanowisko, w którym wskazał, że brak jest dowodów, iż żywność jest źródłem skażenia. Stanowisko to zostało również przywołane przez Głównego Inspektora Sanitarnego. Jednak zgodnie z art. 17 ust. 1 rozporządzenia nr 178/2002 to na producencie ciąży odpowiedzialność za bezpieczeństwo żywności.
W związku z obawami o rozprzestrzenianie COVID-19 producenci zaapelowali o czasowe wstrzymanie kontroli urzędowych w zakładach spożywczych. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi podkreśliło, że organy urzędowej kontroli żywności, w tym Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych będzie kontynuować swoje działania. Natomiast istotne jest, iż Komisja Europejska wydała rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/466 z dnia 30 marca 2020 r. w sprawie środków tymczasowych mających na celu ograniczenie ryzyka dla zdrowia ludzi, zwierząt i roślin oraz dobrostanu zwierząt podczas określonych poważnych zakłóceń w systemach kontroli państw członkowskich z powodu choroby koronawirusowej (COVID-19), na podstawie którego wybrane czynności kontrolne mogą zostać przeprowadzone zdalnie.
Jednocześnie zapraszamy do zapoznania się z naszym alertem dedykowanym branży spożywczej [LINK] oraz na temat uprawnień Inspekcji Sanitarnej[LINK].
