Jakie są korzyści z otwarcia postępowania o zatwierdzenie układu?

Przedsiębiorca zagrożony niewypłacalnością może zdecydować się na otwarcie postępowania o zatwierdzenie. Jest ono atrakcyjną alternatywą w stosunku do postępowań restrukturyzacyjnych otwieranych na podstawie wniosku złożonego do sądu. Dlaczego tak jest?

Jakie są zalety postępowania o zatwierdzenie układu?

Cel postępowania o zatwierdzenie układu jest taki sam jak innych postępowań restrukturyzacyjnych – jest nim uniknięcie upadłości przedsiębiorcy. Sposobem realizacji tego celu w postępowaniu o zatwierdzenie układu jest zawarcie układu z wierzycielami przedsiębiorcy.

W przypadku wyboru otwarcia postępowania o zatwierdzenie układu z obwieszczeniem o dniu układowym, korzyścią z otwarcia takiego postępowania jest zawieszenie egzekucji wszczętych wobec przedsiębiorcy. Wszystkie egzekucje ulegają automatycznemu zawieszeniu po dokonaniu obwieszczenia w Krajowym Rejestrze Zadłużonych.

Przedsiębiorca, który zdecydował się na otwarcie postępowania o zatwierdzenie układu z obwieszczeniem korzysta też z ochrony przed wypowiedzeniem przez kontrahentów kluczowych z punktu widzenia jego biznesu umów. Po dokonaniu obwieszczenia kontrahenci mają ograniczone prawo do wypowiedzenia umowy z restrukturyzowanym przedsiębiorcą, co może pomóc mu uratować funkcjonujące przedsiębiorstwo.

Możliwe jest także prowadzenie postępowania o zatwierdzenie układu bez obwieszczenia, tj. bez wstrzymania egzekucji.

Postępowanie o zatwierdzenie układu a inne postępowania restrukturyzacyjne

Główną cechą różniącą postępowanie o zatwierdzenie układu od innych postępowań restrukturyzacyjnych (postępowania układowego, sanacyjnego lub przyspieszonego postępowania układowego) jest sposób otwarcia każdego z nich. Przekłada się on na czas konieczny do uzyskania przez przedsiębiorcę ochrony przed wierzycielami.

Postępowanie o zatwierdzenie układu jest otwierane poprzez zawarcie z doradcą restrukturyzacyjnym umowy o sprawowanie nadzoru nad przebiegiem postępowania i dokonanie stosownego obwieszczenia w elektronicznym systemie Krajowego Rejestru Zadłużonych. Dzięki temu udzielenie ochrony wynikającej z otwarcia takiego postępowania może nastąpić nawet w kilka dni.

Natomiast aby otworzyć przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie sanacyjne lub postępowanie układowe koniczne jest przygotowanie i złożenie za pośrednictwem elektronicznego portalu wniosku do właściwego sadu rejonowego. W przypadku gdy wniosek zostanie złożony poprawnie sąd będzie go rozpoznawał co najmniej kilka tygodni. W tym czasie przedsiębiorca nie korzysta żadnej ochrony przed egzekucją lub wypowiadaniem mu kluczowych umów. Jednocześnie wierzyciele mogą się w tym czasie dowiedzieć o trudnej sytuacji przedsiębiorcy, wyszukując w KRZ obwieszczenia o złożeniu wniosku restrukturyzacyjnego dotyczące dłużnika. Oznacza to, że wybierając postępowanie o zatwierdzenie układu przedsiębiorca może uniknąć negatywnych reakcji wierzycieli, które mogą się pojawić w czasie oczekiwania na rozstrzygnięcie sądu.

Czy postępowanie o zatwierdzenie układu umożliwia przedsiębiorcy zachowanie kontroli nad biznesem? Postępowanie o zatwierdzenie układu a postępowania układowe

Zarówno w postępowaniu o zatwierdzenie układu, jak też w przyspieszonym postępowaniu układowym i postępowaniu układowym przedsiębiorca zarządza swoim biznesem, będąc nadzorowanym przez doradcę restrukturyzacyjnego. Przedsiębiorca w toku postępowań musi uzyskać zgodę doradcy restrukturyzacyjnego na dokonywanie tzw. czynności przekraczających zwykły zarząd. Konieczność uzyskania tej zgody ma na celu uchronienie wierzycieli przedsiębiorcy przed pogorszeniem ich sytuacji, np. w wyniku sprzedaży kluczowego składnika majątku. Zasadniczo jednak nadzorca nie ingeruje w bieżący biznes przedsiębiorcy prowadzącego restrukturyzację. Powinien on zgadzać się na wszystkie działania, które nie są krzywdzące dla wierzycieli.

W postępowaniu o zatwierdzenie układu nie ma innych organów, które wyrażają zgodę na transakcje zawierane przez przedsiębiorcę. Przedsiębiorca nie czeka więc na decyzję sędziego-komisarza lub rady wierzycieli. Takie rozwiązanie funkcjonuje zaś w innych postępowaniach restrukturyzacyjnych, i jest częstą przyczyną ich niepowodzenia. Postępowanie otwierane jedynie z udziałem doradcy restrukturyzacyjnego pozwala zaś omijać głównych problem polskich sądów – czyli długi czas procedowania.

Dodatkowo w restrukturyzacji otwieranej postanowieniem sądu, to sąd wyznacza doradcę restrukturyzacyjnego. Dłużnik zasadniczo nie ma wpływu na to, kto będzie jego nadzorcą. Jeżeli jednak przedsiębiorca wybiera postępowanie o zatwierdzenie układu, to może wybrać nadzorcę, który działa odpowiednio szybko. Przedsiębiorca może też wybrać nadzorcę  znającego branżę, w której funkcjonuje firma. Przykładowo, przedsiębiorca budowlany może preferować jako nadzorcę prawnika doświadczonego w obsłudze tej branży.

Czy postępowanie o zatwierdzenie układu jest dla każdego? Postępowanie o zatwierdzenie układu a sanacja i postępowanie układowe

Postępowanie sanacyjne (czyli popularna „sanacja”), tak jak postępowanie układowe otwierane to skomplikowane postępowania prowadzone przez sąd. Zasadą jest, że trwają one nawet kilka lat z uwagi na konieczność dokładnego ustalenia kwot zadłużenia restrukturyzowanego przedsiębiorcy. W przeciwieństwie do PZU prowadzi się je, gdy dłużnik prowadzi spory z wierzycielami na istotne kwoty. Przedsiębiorca prowadzący PZU może mieć jedynie kwotę wierzytelności spornych stanowiącą 15% swojego zadłużenia.

Dodatkowo, w sanacji sąd otwierający postępowanie wyznacza zarządcę, tj. odbiera przedsiębiorcy prawo zarządzania jego przedsiębiorstwem. Od dnia otwarcia sanacji do jej ukończenia przedsiębiorstwo prowadzi zarządca, z którym dłużnik powinien współpracować. Niekiedy zarządca udziela przedsiębiorcy pełnomocnictwa do działania w swoim imieniu w zakresie zwykłych spraw przedsiębiorstwa. Czasami sąd pozostawia przedsiębiorcy takie prawo. Nie jest to jednak regułą. Przedsiębiorca prowadzący sanację, w przeciwieństwie do postępowania o zatwierdzenie układu, traci więc kontrolę nad swoim przedsiębiorstwem.

Sanacja daje jednak szersze możliwości naprawy biznesu dłużnika. Pozwala np. na wyjście z nierentownych umów czy łatwą sprzedaż obciążonego ale zbędnego majątku przedsiębiorstwa.

Postępowanie o zatwierdzenie układu nie jest więc dla każdego (o czym napiszemy w kolejnych wpisach). Uważamy jednak, że zgodnie z „zasadą Pareto” będzie korzystna dla 80% przedsiębiorców którzy potrzebują restrukturyzacji.

Michał Cecerko
Radca Prawny, Licencjonowany Doradca Restrukturyzacyjny, Partner

michal.cecerko@dzp.pl

Damian Cieśla
Adwokat, Associate

damian.ciesla@dzp.pl