W ramach bloga pisaliśmy już o przyczynach popularności postępowania o zatwierdzenie układu wśród przedsiębiorców. Co jednak zrobić, gdy kontrahent, który zalega nam z zapłatą prowadzi takie postępowanie?
Próba ratowania zadłużonego przedsiębiorstwa jest pożądaną postawą przedsiębiorcy z punktu widzenia całej gospodarki. Należy jednak pamiętać, że postępowanie restrukturyzacyjne musi być prowadzone przy zabezpieczeniu „słusznych praw wierzycieli”.
Jak wierzyciel może zabezpieczyć swoje interesy?
Po pierwsze wierzyciel, powinien aktywnie uczestniczyć w samym postępowaniu o zatwierdzenie układu.
Aktywność taka polega to na zgłoszeniu się wierzyciela do postępowania za pośrednictwem elektronicznego portalu – Krajowego Rejestru Zadłużonych pod daną sygnaturę postępowania i zapoznaniu się z kluczowymi dokumentami, które wyznaczają kierunek trwającego postępowania restrukturyzacyjnego.
Jakich dokumentów powinien żądać wierzyciel w postępowaniu o zatwierdzeniu układu?
Dokumenty na które powinno się szczególnie zwrócić uwagę w aktach postępowania o zatwierdzenie układu to:
- wstępny plan restrukturyzacyjny, który powinien być udostępniony wierzycielowi na jego żądanie już w chwili dokonania obwieszczenia o wyznaczeniu dnia układowego dłużnika;
- plan restrukturyzacyjny, który jest bardziej szczegółowy i stanowi „diagnozę” problemów dłużnika oraz opis proponowanej „terapii” przedsiębiorcy w kryzysie;
- spisy wierzytelności danego przedsiębiorcy – pozwalają ustalić siłę głosu danego wierzyciela oraz skalę problemów danego dłużnika;
- oraz propozycje układowe – pozwalają sprawdzić jakie warunki zaspokojenia swoich wierzycieli proponuje dłużnik, w tym czy dany wierzyciel jest traktowany podobnie jak inni podobni.
Należy pamiętać, że jeżeli pozostaje się wierzycielem uznawanym przez dłużnika, dostęp do tych dokumentów jest bezwarunkowy.
Co wierzycielowi musi ujawnić nadzorca?
Dodatkowo, nadzorca układu zobowiązany jest również do przekazania wierzycielowi informacji o sytuacji majątkowej dłużnika i możliwości wykonania układu w zakresie, który jest potrzebny do podjęcia racjonalnej ekonomicznie decyzji o głosowaniu za albo przeciw układowi.
Co to oznacza? W mojej ocenie informacje udostępnione przez dłużnika i nadzorcę powinny dawać wierzycielowi, po uzyskaniu ewentualnej pomocy lub konsultacji z osobą zajmująca się restrukturyzacją zadłużenia zawodowo, pogląd co do jego sytuacji w dwóch scenariuszach:
- powodzenia restrukturyzacji;
- fiaska restrukturyzacji i ewentualnej upadłości dłużnika.
Co do zasady powodzenie restrukturyzacji powinno wierzycielowi przynieść większą korzyść aniżeli upadłość. Jest to z reguły wyższy poziom odzyskania swojej wierzytelności, ale może być to również uratowanie samego kontrahenta celem dalszej współpracy.
Należy pamiętać, że w upadłości, czyli alternatywnym scenariuszu do restrukturyzacji dłużnika, następuje wyprzedaż majątku dłużnika po wartościach likwidacyjnych – czyli przewidujących przymus upłynnienia majątku dłużnika. Samo postępowanie zaś wiąże się z kosztami pomniejszającymi zaspokojenie wierzycieli, takimi jak archiwizacja dokumentacji.
Analiza korzyści i potencjalnych strat powinna dać wierzycielowi pogląd na to, czy dane propozycje poprzeć, zagłosować przeciwko nim, czy też może negocjować z dłużnikiem korzystniejsze propozycje.
Ponadto wierzyciel ma prawo zdawać merytoryczne pytania co do treści tychże dokumentów. Przykładowo może weryfikować wartość majątku swojego dłużnika lub poziom potencjalnych kosztów postępowania upadłościowego swojego dłużnika.
Czy wierzyciel może wyrazić swoje uwagi co do restrukturyzacji dłużnika?
Jeśli zaś coś budzi wątpliwości lub podejrzenia wierzyciela ma on prawo złożyć nadzorcy za pośrednictwem portalu KRZ swoje pisemne stanowisko, w którym wskaże okoliczności, które mogą mieć znaczenie dla sądu który będzie analizował postępowanie podczas rozpoznawania wniosku o zatwierdzenia układu. Takie stanowisko Nadzorca ma obowiązek przedstawić sądowi badającemu przyjęty układ, wraz ze swoją odpowiedzą.
Badanie dokumentów i informacji stanowi jednak wstęp do podstawowego narzędzia wpływu wierzyciela na postępowanie o zatwierdzenie układu, którym jest głosowanie nad propozycjami układowymi.
Należy pamiętać, że dłużnik, aby skutecznie zrestrukturyzować swoje zadłużenie musi uzyskać pośród swoich głosujących wierzycieli większość osobową i kwotową w celu poparcie układu. Racjonalnym z jego punktu widzenia jest więc przedstawienie propozycji akceptowalnych dla jak najszerszego grona swoich wierzycieli.
O tym, co wierzyciel może zrobić w przypadku gdy odnosi wrażenie, że intencją dłużnika nie jest zwarcie układu w drodze transparentnego dialogu ze swoimi wierzycielami napiszę w kolejnym wpisie.