31 maja 2012 r. Rada m.st. Warszawy przyjęła na podstawie art. 6 c ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach uchwałę w sprawie przejęcia władztwa nad odpadami wytwarzanymi na nieruchomościach, na których nie zamieszkują mieszkańcy. Oznacza to, iż od 1 lipca 2013 nowy system gospodarki odpadami w Warszawie obejmie nie tylko właścicieli nieruchomości zamieszkałych, ale dotyczyć będzie całego strumienia odpadów komunalnych wytwarzanych w mieście. W Warszawie odpady komunalne wytwarzane na nieruchomościach komercyjnych to 230 tys. Mg/rok.
Warto zwrócić uwagę na uzasadnienie uchwały, gdyż wydaje się, iż przytoczone w nim argumenty za przyjęciem władztwa nad całością strumienia odpadów komunalnych mają charakter uniwersalny, jeśli nie dla każdej gminy, to na pewno dla dużych gmin miejskich. Główne argumenty to:
- Przejęcie władztwa nad całością strumienia pozwoli na lepszą realizację obowiązków w zakresie spełnienia celów ilościowych, o których mowa w art. 3 b oraz 3 c ustawy, tj. zmniejszenie ilości odpadów biodegradowalnych kierowanych do składowania oraz osiągnięcie odpowiednich poziomów odzysku i recyklingu.
- Opłaty za gospodarowanie odpadami pobierane od wszystkich właścicieli nieruchomości (a nie tylko od właścicieli nieruchomości zamieszkanych) pokryją całość kosztów funkcjonowania systemu, w tym koszty realizacji funkcji kontrolnych, które muszą być realizowane względem wszystkich właścicieli nieruchomości niezależnie od wyboru wariantu.
- Wyeliminowanie ryzyka „podrzucania odpadów” spoza systemu i sztucznego podziału strumienia odpadów wytwarzanych na jednej nieruchomości przez mieszkańców oraz w lokalach komercyjnych.
- Zminimalizowanie ryzyka niedoszacowania kosztów systemu z powodu zaniżenia ilości odpadów objętych systemem. W praktyce precyzyjne oddzielenie strumieni odpadów z nieruchomości zamieszkanych i komercyjnych jest niemożliwe ze względu na w większości wspólny odbiór tych odpadów. Pozostawienie nieruchomości niezamieszkanych „w starym systemie” prowadzić może do zaniżenia udziału odpadów pochodzących z gospodarstw domowych w strumieniu odpadów. W konsekwencji może to skutkować zaniżeniem kosztów, które mają być pokryte z opłat od mieszkańców, a tym samym być przyczyną deficytu w budżecie przeznaczonym na gospodarkę odpadami komunalnymi.
- Obniżenie opłat ponoszonych przez mieszkańców poprzez rozłożenie kosztów obsługi administracyjnej systemu na większą ilość płatników.
- Obniżenie opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości w związku z maksymalizacją efektywności wywozu poprzez wspólny odbiór odpadów z jednej lokalizacji. Podział strumienia odpadów powstałych w jednej lokalizacji na etapie odbioru skutkowałby dużo wyższymi stawkami opłat od mieszkańców, a także cen dla infrastruktury.
- Zagwarantowanie strumienia odpadów dla regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, zwiększając szanse zaangażowania inwestorów.
- Wyeliminowanie części punktów gromadzenia odpadów, które byłyby niezbędne w przypadku zawierania indywidualnych umów przez właścicieli nieruchomości infrastrukturalnych z podmiotami odbierającymi odpady.
Władze Warszawy chcąc odpowiednio przygotować się do „rewolucji odpadowej” już w październiku 2011 r. ogłosiły przetarg na doradztwo w zakresie organizacji systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w Mieście Stołecznym Warszawa.
Wydaje się, iż z doświadczeń Warszawy będą korzystać inne gminy.