ShareDoniesienia prasowe wskazują na liczne problemy związane z planowanymi w Polsce inwestycjami w budowę spalarni odpadów komunalnych. Rzeczpospolita wieszczy wręcz klęskę programu budowy spalarni (por. Rzeczpospolita z dnia 17 maja 2012 roku, „Klęska programu budowy spalarni śmieci”). Problem jest o tyle poważny, iż sieć tych instalacji miała tworzyć podstawę systemu zagospodarowania odpadów komunalnych w większych aglomeracjach. W związku z powyższym pod znakiem zapytania pozostaje wykonanie przez Polskę zobowiązania do ograniczenia deponowania odpadów ulegających biodegradacji na składowiskach. W tym kontekście powstaje pytanie – czy wobec problemów z infrastrukturą w kraju możliwe jest kierowanie części odpadów komunalnych wytwarzanych w Polsce do zagranicznych instalacji odzysku lub unieszkodliwiana?
Zagadnienie zagospodarowania odpadów komunalnych w instalacjach zagranicznych jest ściśle związane z zasadą bliskości, która dla zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych i pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania ma specyficzną treść. Otóż, zasadą jest obowiązek przekazywania ww. kategorii odpadów do instalacji wskazanych w uchwale o wykonaniu wojewódzkiego planu gospodarki odpadami tj. do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, względnie do instalacji zastępczej. Należy zatem stwierdzić, iż ww. kategorie odpadów nie mogą być kierowane i zagospodarowywane w instalacjach zagranicznych.
Inna sytuacja dotyczy odpadów powstałych w wyniku sortowania zmieszanych odpadów komunalnych, które nie są przeznaczone do składowania oraz odpadów komunalnych zbieranych selektywnie (inne niż odpady zielone). W tym przypadku istnieje jedynie obowiązek przekazywania odpadów do instalacji odzysku lub unieszkodliwiania zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami. Wyjątek, zgodnie z projektem rozporządzenia w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, mają stanowić frakcje odpadów o wielkości co najmniej 0-80 mm ulegających biodegradacji oznaczone kodem 19 12 12 [inne odpady (w tym zmieszane substancje i przedmioty) z mechanicznej obróbki odpadów niezawierające substancji niebezpiecznych] i powstające podczas mechanicznego przetwarzania odpadów w instalacjach MBT. O ile projektowane przepisy wejdą w życie, odpady te będą wymagały biologicznego przetwarzania w instalacjach MBT, co, zdaje się samo przez się nie wyklucza możliwości kierowania ww. frakcji do instalacji MBT poza granicami Polski.
Oznaczałoby to, że odpady powstałe w wyniku sortowania zmieszanych odpadów komunalnych, które nie są przeznaczone do składowania oraz odpady zbierane selektywnie (z wyjątkiem odpadów zielonych) nie będą musiały trafiać do regionalnych lub zastępczych instalacji, a tym samym nie można wykluczyć również możliwości kierowania ich do zagranicznych instalacji.
Kierowanie odpadów komunalnych do zagranicznych instalacji musi spełnić jednak wymogi dotyczące międzynarodowego przemieszania odpadów. W zależności od ilości, kategorii odpadów i celu ich przeznaczenia wymagane będzie poinformowanie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska („GIOŚ”) o planowanym transporcie albo dokonanie pisemnego zgłoszenia i uzyskania zgody na międzynarodowy transport odpadów. W stosunku do wszystkich odpadów kierowanych do unieszkodliwiania konieczne jest dokonanie pisemnego zgłoszenia i uzyskanie zgody GIOŚ. Natomiast w przypadku odpadów kierowanych do odzysku, dla większości z ww. kategorii odpadów właściwa będzie procedura informowania.
Daniel Chojnacki
Radca Prawny, Counsel
daniel.chojnacki@dzp.pl
