ShareW dniu dzisiejszym, Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r., w zakresie, w jakim przewiduje miesięczny termin złożenia zgłoszenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nabycia w drodze dziedziczenia własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę (czyli osób zaliczających się do tzw. zerowej grupy podatkowej), jest niezgodny z wywiedzioną z art. 2 konstytucji zasadą zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa (sygn. akt: P 43/11).
Jak już informowaliśmy na naszym blogu w okresie pomiędzy 1 stycznia 2007 r. a 31 grudnia 2008 r. przepisy ustawy o podatku ustawy od spadków i darowizn uzależniały skorzystanie przez osoby z tzw. zerowej grupy podatkowej ze zwolnienia od podatku od zgłoszenia naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze dziedziczenia w terminie jednego miesiąca od uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku. Tym samym, osoba, która nie dotrzymała tak krótkiego terminu, traciła prawo do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn.
W dzisiejszym wyroku Trybunał uznał, że ustawodawca naruszył przepisy Konstytucji RP (w szczególności zasadę zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa) wprowadzając tak krótki termin na dokonanie zgłoszenia. Jak czytamy w komunikacie prasowym opublikowanym przez Trybunał: „Zakwestionowany przepis gwarantował pozorną ochronę jednostki i stanowił niewykonalną konstrukcję normatywną. Za taką Trybunał uznał mechanizm prawny, którego elementami były krótki termin o charakterze materialnym, uzależniony od czynności procesowych stron początek biegu tegoż terminu, zróżnicowana praktyka stosowania pieczęci o nadaniu klauzuli prawomocności oraz zróżnicowana praktyka organów administracji w zakresie wymogu udokumentowania dnia powstania obowiązku podatkowego.”
Powyższy wyrok ma doniosłe znaczenie. Pamiętać bowiem należy, iż jedną z przesłanek do wznowienia postępowania jest wydanie decyzji lub orzeczenia na podstawie przepisu, o którego niezgodności z Konstytucją RP orzekł następnie Trybunał Konstytucyjny.
Termin na złożenie wniosku o wznowienie postępowania wynosi 1 miesiąc lub 3 miesiące od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału (w zależności od tego czy sprawa została zakończona na etapie organów czy też postępowania sądowego). Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego co do zasady wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia, tj. z dniem publikacji w Dzienniku Ustaw RP.
Zainteresowane osoby powinny więc śledzić datę publikacji orzeczenia Trybunału i złożyć wniosek o wznowienie postępowania we wskazanym terminie.
