Sumowanie wartości transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi

Sposób określenia wartości transakcji na potrzeby ustalania obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych nadal budzi wątpliwości interpretacyjne.

Do analizowanego zagadnienia odniósł się ostatnio Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów w odpowiedzi na oświadczenie senatora (pismo z dnia 1 września 2017 r., znak: DD5.054.14.2017). Wątpliwości senatora budziły regulacje w zakresie sumowania wartości transakcji oraz innych zdarzeń pomiędzy podmiotami powiązanymi na potrzeby weryfikacji, czy przekroczone zostały progi implikujące powstanie obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych. Rozwiązanie wskazane w odpowiedzi MF różni się od niekorzystnego stanowiska, które zajął w tej kwestii WSA w Krakowie w wyroku z dnia 23 lutego 2017 (sygn. I SA/Kr 1290/16).

Zgodnie z art. 9a Ustawy o CIT (w brzmieniu obowiązującym od początku 2017 r.), na podatnikach spoczywa obowiązek sporządzania dokumentacji cen transferowych dla „transakcji lub innych zdarzeń jednego rodzaju”, mających „istotny wpływ na wysokość dochodu (straty)”. Za takie transakcje lub zdarzenia uważa się natomiast te, których „łączna wartość” przekracza progi wskazane w w/w przepisie. Na gruncie obowiązujących obecnie przepisów powstał spór interpretacyjny, czy sformułowanie „jednego rodzaju” należy odnosić wyłącznie do „innych zdarzeń” czy również od „transakcji”.

W wymienionym wyżej wyroku WSA w Krakowie stwierdził, iż wyrażenie „jednego rodzaju” należy odnosić wyłącznie do „innych zdarzeń”. W konsekwencji, w przypadku transakcji z podmiotami powiązanymi podatnik powinien brać pod uwagę ich łączną wartość, bez wcześniejszego grupowania na rodzaje i ustalania wartości oddzielnie dla każdego rodzaju. Według sądu, taka interpretacja jest zgodna z wykładnią językową art. 9a Ustawy o CIT. Interpretacja sądu wydaje się jednak sprzeczna z założeniami leżącymi u podstaw wprowadzenia aktualnie obowiązujących przepisów, w myśl których obowiązek dokumentacyjny powinien obejmować transakcje oraz inne zdarzenia „mające istotny wpływ na wysokość dochodu (straty) podatnika”.

Stanowisko MF zaprezentowane w odpowiedzi na oświadczenie senatora jest korzystniejsze dla podatników –  wskazuje, iż należy grupować transakcje jednego rodzaju, a następnie łączną wartość transakcji jednego rodzaju odnosić do progów wymienionych w art. 9a Ustawy o CIT. Takie rozwiązanie powinno wyeliminować konieczność sporządzania dokumentacji cen transferowych dla pojedynczych transakcji danego rodzaju, których wartość nie przekracza ustawowych progów. Jednocześnie, eliminuje ryzyko sztucznego dzielenia przez podatników transakcji jednego rodzaju na takie, których jednostkowe ceny będą niższe od obowiązujących progów, w celu uniknięcia obowiązku dokumentacyjnego.

Rozwiązanie zaprezentowane w odpowiedzi MF jest zgodne ze stanowiskiem prezentowanym wcześniej w interpretacjach indywidualnych (m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora IS z dnia 2 lutego 2017 r., sygn. 3063-ILPB2.4510.207.2016.1.ŁM; interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 9 czerwca 2017 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.116.2017.1.AL). Na marginesie należy również zauważyć, iż w jednej z interpretacji indywidualnych Dyrektor KIS potwierdził także prawidłowość dalej idącego poglądu, zgodnie z którym próg wartościowy określony w art. 9a ust. 1d pkt 3 Ustawy o CIT należy odnosić osobno do każdej transakcji (interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 14 czerwca 2017 r., sygn. 0114-KDIP2-2.4010.67.2017.1.AZ).