Kontrowersyjnym z punktu widzenia zarówno podatników jak i organów skarbowych tematem uznania za koszty uzyskania przychodów (kup) wydatków związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego zajął się ostatnio NSA.
Trwający od dłuższego czasu spór zakończył się pozytywnie dla podatników, niemniej jednak sukces można uznać jedynie za połowiczny, gdyż NSA w uchwale wydanej w dniu 24 stycznia 2011r. (sygn. II FPS 6/10) w składzie 7 osobowym orzekł, iż jedynie część wydatków związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów w CIT.
W związku z podwyższeniem kapitału zakładowego spółka ponosi szereg wydatków. Wydatki te można podzielić na dwie grupy:
- Pierwszą grupę tworzą wydatki bezpośrednio związane z podwyższeniem kapitału zakładowego, tj. takie, bez poniesienia których podwyższenie jest niemożliwe np. opłaty notarialne, sądowe, za publikację, podatek cywilnoprawny, opłaty na rzecz GPW, KDPW itp.
- Drugą grupę stanowią tzw. wydatki pośrednie, które nie warunkują realizacji emisji i oferty publicznej, niemniej jednak, zwłaszcza z perspektywy spółek giełdowych są niezbędne. Wśród wydatków z tej grupy wymienić można przykładowo wydatki na usługi związane z przygotowaniem prospektu emisyjnego, poszukiwaniem inwestorów, koordynowaniem i raportowaniem o przebiegu procesu oferty, a także wszelkiego rodzaju wydatki na doradztwo – prawne, podatkowe, inwestycyjne, finansowe itp.
NSA orzekł, iż wydatki zaliczone powyżej do grupy wydatków bezpośrednich stanowią na gruncie ustawy o CIT wydatki powiązane z przychodem dotyczącym utworzenia lub powiększenia kapitału zakładowego i nie mogą zostać uznane za kup. Niemniej jednak, w przypadku wydatków zaliczonych do grupy drugiej trudno już o podobną kwalifikację i w rezultacie mogą one zostać uznane za kup, gdyż nie są one wydatkami na utworzenie czy tez powiększenie kapitału zakładowego spółki, ale stanowią one koszty ogólne funkcjonowania osoby prawnej i są kosztami pośrednimi związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Nie sposób przecenić praktycznego znaczenia tej uchwały zarówno dla spółek, które dokonały podwyższenia kapitału zakładowego jak też dla podmiotów dopiero planujących emisje zarówno na GPW jak też na NewConnect. W rezultacie podjętej uchwały ci z podatników, którzy nie wykazali wcześniej wydatków zaliczanych do grupy wydatków pośrednich, jako kup będą uprawnieni do dokonania korekt w tym zakresie, a w rezultacie do obniżenia podstawy opodatkowania. Biorąc pod uwagę wartość poniesionych kosztów, niejednokrotnie spółki mają szanse na duże oszczędności.