Wykorzystanie samochodu osobowego w prowadzonej działalności – objaśnienia podatkowe MF

W dniu 9 kwietnia 2020 r. MF opublikował objaśnienia podatkowe w zakresie wykorzystania samochodu osobowego w prowadzonej działalności w odniesieniu do zmian wprowadzonych od 1 stycznia 2019 r. w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych oraz w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ustawa nowelizująca wprowadziła szereg przepisów modyfikujących zasady podatkowego rozliczania kosztów dotyczących nabycia, korzystania, eksploatacji oraz zbycia samochodów osobowych wykorzystywanych w prowadzonej przez podatników działalności.

Z objaśnień MF wynika przede wszystkim, iż:

• co do zasady, nowe przepisy dotyczące samochodów osobowych należy stosować również do stosunków prawnych powstałych przed dniem 1 stycznia 2019 r., o ile ich skutki podatkowe realizują się od tego dnia,
• w sytuacji, w której opłaty leasingowe wynikające z umowy zawartej przed dniem 1 stycznia 2019 r. zostały skalkulowane w ten sposób, że zawierają w sobie koszty eksploatacji samochodu osobowego, wprowadzone przepisy odnoszące się do tzw. użytku mieszanego (ograniczające do 75% wysokość możliwych do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów używania samochodu osobowego na potrzeby działalności gospodarczej) znajdą do takich opłat zastosowanie – zatem opłata leasingowa w tej części, w jakiej odnosi się do kosztów eksploatacji samochodu osobowego, będzie objęta limitem.
• dla obowiązku stosowania przepisów ustawy nowelizującej nie ma znaczenia moment fizycznego dostarczenia samochodu osobowego będącego przedmiotem umowy leasingu, najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, zawartych przed dniem 1 stycznia 2019 r. – takie umowy są skuteczne przez samo złożenie zgodnych oświadczeń woli stron tej umowy, nie jest konieczne wydanie rzeczy,
• nowe przepisy stosuje się również do umowy leasingu najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, która została zmieniona lub odnowiona po dniu 31 grudnia 2018 r., jednak nie każda, drobna zmiana treści umowy powoduje utratę prawa do stosowania korzystniejszej, dotychczasowej regulacji – zmiana umowy musi mieć charakter istotnej zmiany treści stosunku prawnego łączącego strony, bierze się pod uwagę wpływ na skutki podatkowe związane z rozliczeniem umowy,
• nowe limity (150 000 zł i 225 000 zł) nie dotyczą odpisów z tytułu zużycia samochodów osobowych w pełni zamortyzowanych przed dniem 1 stycznia 2019 r. – przepisy ustawy nowelizującej nie uprawniają do np. dokonywania korekt rozliczeń odpisów amortyzacyjnych za okres przed dniem 1 stycznia 2019 r. w związku z wejściem w życie nowych limitów,
• w zakresie wyłączenia limitu wysokości odpisów amortyzacyjnych zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów dla podatników, których przedmiotem działalności jest oddawanie samochodów osobowych w odpłatne używanie, czynność polegająca na „oddawaniu” odnosi się do działalności mieszczącej się w podstawowym zakresie działalności przedsiębiorstwa, a nie działalność mająca charakter poboczny,
• w zakresie regulacji, która stanowi iż nie uważa się za koszty podatkowe wydatków dotyczących samochodu osobowego opłat wynikających z umowy leasingu, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy:
• w przypadków umów zawartych na okres równy lub dłuższy niż 6 miesięcy – wartość samochodu to wartość netto wynikająca z umowy powiększona o podatek VAT – wartość samochodu wynikająca z umowy musi odpowiadać faktycznej (aktualnej) wartości rynkowej takiego samochodu na dzień jej zawarcia,
• w przypadku umów zawartych na okres krótszy niż 6 miesięcy – przez wartość samochodu rozumie się wartość przyjętą dla celów ubezpieczenia,
• w przypadku nieprowadzenia przez podatnika ewidencji dla celów podatku VAT przyjmuje się, że samochód osobowy jest wykorzystywany także do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika – domniemanie to nie dotyczy przypadków, w których na podstawie przepisów ustawy o VAT podatnik nie jest w ogóle zobowiązany do prowadzenia takiej ewidencji,
• do wydatków związanych z używaniem samochodu osobowego (wydatków eksploatacyjnych) zalicza się np. wydatki ponoszone na nabycie paliw silnikowych, serwis samochodu, wymianę opon, myjnię, naprawy i części zamienne, opłaty za przejazd autostradą,
• kwota wydatków na ulepszenie będącego środkiem trwałym samochodu osobowego, o wartości nieprzekraczającej 10 000 zł, może być w całości, bezpośrednio uwzględniona w kosztach uzyskania przychodów,
• w celu ustalenia limitu wydatków zaliczanych do kosztów podatkowych tytułu używania samochodu osobowego stanowiącego prywatną własność podatnika, podatnik uwzględnia wszystkie wydatki związane z używaniem prywatnego samochodu osobowego, w tym również składki na ubezpieczenie takiego samochodu.