TK o opodatkowaniu pracowników za udział w imprezach firmowych

8 lipca b.r. Trybunał Konstytucyjny wydał ważne orzeczenie w sprawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) dotyczących opodatkowania nieodpłatnych świadczeń. Kontekst tego orzeczenia to głównie opodatkowanie korzyści pracowników związanych z udziałem w imprezach firmowych, szkoleniach, zapewnionych dojazdach do pracy, opłaconym ubezpieczeniem, itp.

Przepisy zostały uznane za zgodne z Konstytucją, jednak orzeczenie i jego uzasadnienie (ustne) zawiera kilka bardzo istotnych i korzystnych dla podatników wytycznych co do interpretacji regulacji o opodatkowaniu nieodpłatnych świadczeń:

• zgodnie z treścią orzeczenia „<> oznacza wyłącznie przysporzenie majątkowe o indywidualnie określonej wartości, otrzymane przez pracownika”;

• nieodpłatne świadczenie stanowi przysporzenie majątkowe wtedy, gdy stanowi dla pracownika konkretny wymiar majątkowy – obiektywne kryterium wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego nie jest spełnione, gdy pracodawca proponuje pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych, czy szkoleniowych, choćby organizowanych poza miejscem pracy. Nawet jak pracownik uczestniczy w spotkaniu dobrowolnie, po jego stronie nie pojawia się korzyść w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie sposób bowiem zakładać, że gdyby nie kurs lub konferencja organizowana przez pracodawcę, pracownik wydałby pieniądze na uczestnictwo w takim przedsięwzięciu;

• korzyść musi mieć też zindywidualizowany i wymierny charakter, nie może być dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów; korzyść musi być indywidualnie przypisana pracownikowi;

• TK wskazał, kiedy konkretne nieodpłatne dodatkowe świadczenia dla pracowników trzeba rozpoznawać jako przychód po ich stronie. Konieczna jest m.in. zgoda pracownika na otrzymanie świadczenia, czy konkretna korzyść w postaci przyrostu aktywów lub zaoszczędzenia wydatków, ewidentny interes pracownika w otrzymaniu świadczenia.

Naszym zdaniem te tezy z orzeczenia i jego uzasadnienia powinny istotnie wzmocnić pozycję pracodawców i pracowników w sprawie definiowania i opodatkowania korzyści przekazywanych nieodpłatnie przez pracodawców. W szczególności dotyczy to spotkań oraz imprez integracyjnych lub integracyjno-szkoleniowych.

Obecnie warto przeanalizować stosowane wewnętrzne polityki opodatkowania przychodów pracowników w kontekście powyższego orzeczenia. Może ono dawać podstawy do zmiany tych polityk z korzyścią dla pracowników. Orzeczenie zwiększa też szanse na uzyskanie korzystnej interpretacji podatkowej w sprawie opodatkowania nieodpłatnych świadczeń dla pracowników.