Share
Czy organ skarbowy może kwestionować rzetelność ksiąg podatkowych i podważać wiarygodność tych ksiąg jako dowodu w ramach kontroli celno-skarbowej?
Od 1 marca 2017 r. obowiązują nowe przepisy o Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Naczelnicy Urzędów Celno-Skarbowych są uprawnieniu do przeprowadzania kontroli celno-skarbowych, które kończą się sporządzeniem wyniku kontroli. Obowiązujące przepisy mogą budzić wątpliwości czy organ skarbowy może kwestionować rzetelność ksiąg podatkowych podatnika w ramach ww. kontroli.
Z obowiązujących przepisów wynika, że ustawodawca wprost określił tryb, w jakim organ podatkowy / skarbowy może zakwestionować rzetelność lub niewadliwość ksiąg podatkowych podatnika. Przedmiotowy tryb został wskazany w art. 193 § 6 Ordynacji podatkowej i nakazuje on organom prowadzącym postępowanie, by w sytuacji stwierdzenia nierzetelności lub wadliwości ksiąg podatkowych podatnika sporządzić tzw. protokół badania ksiąg.
Analiza przepisów ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (Ustawa KAS) wskazuje natomiast, iż organ skarbowy w ramach kontroli celno-skarbowej nie posiada kompetencji do sporządzenia protokołu badania ksiąg podatkowych, co może nastąpić dopiero w ramach postępowania podatkowego (w które ewentualnie może przekształcić się kontrola celno-skarbowa).
Z przepisu art. 94 ust. 1 Ustawy KAS wynika bowiem, iż do kontroli celno-skarbowej znajdują zastosowanie przepisy wskazujące, iż księgi podatkowe mają szczególną (podwyższoną) moc dowodową (art. 193 § 1 Ordynacji podatkowej), a jednocześnie w ramach kontroli celno-skarbowej organ skarbowy pozbawiony jest możliwości kwestionowania ksiąg podatkowych poprzez wydanie protokołu badania ksiąg (wyłączenie stosowania art. 193 § 6-8 Ordynacji podatkowej).
Tym samym istnieją podstawy by twierdzić, iż organ skarbowy w ramach kontroli celno-skarbowej nie jest uprawniony do stwierdzenia nierzetelności lub wadliwości ksiąg podatkowych podatnika, ani podważania wiarygodności ksiąg podatkowych jako dowodu.
W świetle bowiem obowiązujących przepisów jedynym dopuszczalnym sposobem zakwestionowania rzetelności ksiąg podatkowych podatnika jest sporządzenie protokołu badania ksiąg zgodnie z art. 193 § 6 Ordynacji podatkowej, a takiej kompetencji nie posiada organ skarbowy w ramach kontroli celno-skarbowej.
Paweł Suchocki
Doradca Podatkowy, Tax Manager
pawel.suchocki@dzp.pl
Zastanawiam się, jak szybko przepisy te zostaną dostosowane w taki sposób aby kontrole celno-skarbowe zyskał uprawniania do stwierdzania nierzetelności lub wadliwości ksiąg.
Dzięki nowym regulacjom, urzędnicy KAS i tak otrzymali wiele nowych uprawnień. Miały one usprawnić kontrole, a wygląda na to, że dają urzędnikom bardzo szeroką przestrzeń do potencjalnych nadużyć z uwagi na dużą uznaniowość w zakresie podejmowania pewnych czynności faktycznych w toku kontroli celno-skarbowej.