W dniu 10 maja 2019 r. Komisja Europejska opublikowała badanie dotyczące krajowych i unijnych zwrotów podatku VAT. Badanie zostało opracowane w celu oceny rozwiązań stosowanych w poszczególnych państwach członkowskich, służących do zwrotu podatku VAT oraz zwrócenia uwagi na potencjalne problemy i trudności, z którymi spotykają się podatnicy przy wnioskowaniu o zwrot VAT. Co więcej, badanie wskazało, w jaki sposób z takimi trudnościami radzą sobie organy administracyjne państw członkowskich. Zaproponowane zostały również przykładowe ulepszenia, które miałyby na celu wyeliminowanie istniejących problemów.
Przebieg i wyniki badania
Pierwsza część badania skupia się na zgodności ustawodawstw państw członkowskich zarówno z Dyrektywą 2008/9/WE w sprawie unijnych zwrotów, jak i z orzecznictwem TSUE dotyczącym zwrotów krajowych.
Druga część badania analizuje poziom wdrożenia prawa unijnego przez państwa członkowskie w zakresie zwrotu podatku VAT. W tej części Komisja Europejska starała się zidentyfikować i oszacować konsekwencje wdrożenia prawa unijnego, podkreślając problemy i przeszkody, przed którymi stoją podatnicy ubiegający się o zwrot podatku VAT zarówno w państwie członkowskim swojej siedziby, jak i w innych państwach członkowskich. Badanie wskazuje również na trudności przed którymi stoją organy administracyjne odpowiadające za zwrot podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.
W podsumowaniu badania, po przeanalizowaniu wyników wskazane zostało, że zasadniczo procedury zwrotu podatku VAT funkcjonują stosunkowo sprawnie w całej Unii Europejskiej, z pewnymi różnicami między konkretnymi państwami członkowskimi
Wyzwania i rozwiązania
KE podkreśliła jednak, że wciąż występuje szereg wyzwań w zakresie zwrotu VAT w państwach członkowskich UE takich jak na przykład:
- upowszechnienie przechowywania i systematycznego analizowania przez organy administracyjne danych dotyczących zwrotów VAT, co zmniejsza ryzyko, że problemy związane ze zwrotami VAT nie zostaną wykryte;
- upowszechnienie wiedzy przedsiębiorców o obowiązku zarejestrowania przedsiębiorstwa jako podatnika VAT w danym państwie członkowskich, w którym wnioskowany jest zwrot podatku VAT;
- upowszechnienie wiedzy podatników na temat obowiązującego prawa do otrzymania odsetek od zwrotu podatku VAT w przypadku, gdy administracje podatkowe nie dokonały zwrotu podatku VAT w terminie określonym w Dyrektywie 2008/9/WE oraz
- ujednolicenie na poziomie unijnym wydatków, które kwalifikują się do zwrotu, ponieważ obecnie powszechną przyczyną odrzucenia wniosku o zwrot VAT jest to, że dane wydatki nie kwalifikują się do zwrotu w danym państwie członkowskim, w którym podatnik o ten zwrot wnioskuje.
Sprostanie tym i wielu innym wyzwaniom jest szczególnie ważne, biorąc pod uwagę zwalczanie oszustw podatkowych związanych z wyłudzeniami VAT w poszczególnych państwach członkowskich, jak i całej UE oraz chęć promowania przez Unię Europejską dynamicznego i sprawiedliwego sektora MSP, który zapewnia takie same warunki dla wszystkich przedsiębiorstw.
W badaniu zaprezentowane zostało każde ze zidentyfikowanych wyzwań i istniejących już problemów oraz sugestia, jak należałoby takiemu wyzwaniu sprostać lub rozwiązać istniejący problem. Komisja Europejska wskazuje, że ulepszenia będą wymagały różnych poziomów koordynacji oraz środków, za pomocą których te ulepszenia będą wprowadzane. Niektóre będą wymagały jedynie zastosowania się organów administracyjnych do ogólnych wytycznych, inne jednostronnych działań na szczeblu państwowym w postaci znowelizowanego ustawodawstwa krajowego, a jeszcze inne będą wymagały konkretnych działań Komisji Europejskiej, na przykład poprzez wprowadzenie zmian legislacyjnych.
Komisja Europejska zobowiązała się do dokładnego przeanalizowania wyników badania i, w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi UE, wprowadzenia najlepszych strategii i rozwiązań dotyczących usprawnienia i ujednolicenia procedur zwrotu podatku VAT.