1 sierpnia 2016 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw („ustawa zmieniająca”). Wprowadzone regulacje w sposób kompleksowy odnoszą się do obrotu paliwami, stąd ustawa zmieniająca określana jest mianem „pakietu paliwowego”.
Z uzasadnienia ustawy wynika, iż wprowadzone zmiany podyktowane były koniecznością uniemożliwienia obchodzenia zabezpieczającej funkcji koncesji OPZ w obrocie paliwami, a także uszczelnienia poboru podatku VAT oraz systemu koncesjonowania obrotu paliwami płynnymi z zagranicą.
Ustawa zmieniająca modyfikuje i wprowadza nowości w ustawie o podatku od towarów i usług, ustawie o podatku akcyzowym, ustawie Prawo energetyczne, ustawie o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym, ustawie Kodeks karny skarbowy.
Najistotniejsze zmiany wprowadzone przez tzw. „pakiet paliwowy” to:
Ustawa o podatku od towarów i usług
- obowiązek zapłaty podatku z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego paliw silnikowych powstaje zasadniczo w ciągu 5 dni od momentu wprowadzenia paliwa do kraju z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy (zapłacony podatek pomniejsza podatek należny do zapłaty wynikający z deklaracji podatkowej),
- w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy obowiązek zapłaty podatku powstaje zasadniczo niezwłocznie, tj. z chwilą przemieszczenia na terytorium kraju,
- płatnikami podatku VAT od wewnątrzwpólnotowego nabycia paliw silnikowych są podmioty prowadzące składy podatkowe oraz zarejestrowani odbiorcy, rozliczający akcyzę z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw w imieniu innych podmiotów,
- podstawą obliczenia podatku może być aktualna cena paliwa ogłaszana w Biuletynie Informacji Publicznej resortu finansów,
- obowiązek składania miesięcznych deklaracji o należnych kwotach podatku związanych z wewnątrzwspólnotowym nabyciem paliw silnikowych.
Ustawa o podatku akcyzowym
- ograniczenie możliwości świadczenia usług przez podmioty prowadzące składy podatkowe i zarejestrowanych odbiorców, mających za przedmiot paliwa silnikowe w handlu wewnątrzwspólnotowym, wyłącznie na rzecz podmiotów spełniających określone kryteria, w szczególności: posiadanie koncesji na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą; bycie właścicielem nabywanych paliw; posiadanie siedziby (miejsca zamieszkania) w Polsce lub zarejestrowanego oddziału przez podmiot zagraniczny,
- zwiększenie zakresu obowiązków informacyjnych po stronie podmiotów prowadzących składy podatkowe i zarejestrowanych odbiorców (obowiązek informowania Prezesa Agencji Rezerw Materiałowych oraz ministra właściwego do spraw finansów publicznych o podmiotach, na rzecz których dokonano nabyć wewnątrzwspólnotowych paliw oraz o nabytych paliwach),
- realizacja nabycia wewnątrzwspólnotowego paliw silnikowych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wymaga: posiadania koncesji na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą lub wpisu do rejestru systemu zapasów interwencyjnych,
- zakaz nabywania wewnątrzwspólnotowego paliw silnikowych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy na rzecz podmiotów trzecich.
Prawo energetyczne
- nowe warunki otrzymania koncesji na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą: obowiązek rejestracji dla celów VAT, obowiązek posiadania siedziby na terytorium kraju lub prowadzenia przez podmiot zagraniczny działalności koncesjonowanej za pośrednictwem oddziału, obowiązek posiadania pojemności magazynowych na potrzeby utrzymywania zapasów lub zawarcie umowy przedwstępnej o magazynowanie zapasów obowiązkowych paliw,
- wymogi stosowane wobec podmiotu na etapie ubiegania się o przyznanie koncesji muszą być spełniane także przez okres, na jaki udzielona została koncesja (niespełnienie warunków powoduje cofnięcie koncesji przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki),
- odmowa udzielenia koncesji dla podmiotów, których osoby reprezentujące (lub wchodzące w skład organu reprezentującego) skazane zostały prawomocnym wyrokiem za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, mające związek z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Kodeks karny skarbowy
- dodanie nowej kategorii przestępstw skarbowych – dokonanie dostawy wewnątrzwspólnotowej lub nabycia wewnątrzwspólnotowego wbrew przepisom ustawy, a także dokonanie przemieszczenia wyrobów akcyzowych bez wymaganych ustawą dokumentów stanowią znamiona przestępstwa skarbowego (podlegającego karze grzywny albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie).